Raport Zintegrowany 2021

Zarządzanie ryzykiem

System zarządzania ryzykiem stanowi zintegrowany zbiór zasad, mechanizmów i narzędzi (w tym m.in. polityk i procedur) odnoszących się do procesów dotyczących ryzyka. Zarządzanie ryzykiem jest częścią ogólnego systemu zarządzania Bankiem.

System zarządzania ryzykiem

  • 102-11
  • 102-15
  • 102-30
  • E-P3

Poza wymaganiami regulacyjnymi, Bank uwzględnia szczególny charakter, skalę i stopień złożoności działalności biznesowej i związane z tym ryzyko. Główne cele systemu zarządzania ryzykiem:

  • zapewnienie wczesnego rozpoznawania i odpowiedniego zarządzania wszystkimi istotnymi rodzajami ryzyka związanymi z prowadzoną działalnością,
  • wsparcie realizacji strategii biznesowej poprzez skuteczną kontrolę poziomu ryzyka i jego utrzymanie w ramach przyjętego apetytu na ryzyko,
  • odzwierciedlenie przyjętej przez Bank postawy wobec ryzyka oraz kultury ryzyka,
  • pomiar lub szacowanie oraz monitorowanie ryzyka, w tym zabezpieczenie ewentualnych strat poprzez odpowiednie mechanizmy kontrolne,
  • ograniczenie ryzyka poprzez określenie systemu limitów i zasad postępowania w przypadku ich przekroczenia,
  • określenie struktury organizacyjnej dostosowanej do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka.

Funkcjonujący w Banku system zarządzania ryzykiem jest zorganizowany w oparciu o schemat trzech niezależnych linii obrony, wykorzystywanych do określenia ról i zakresów odpowiedzialności w celu osiągnięcia efektywnego nadzoru i organizacji zarządzania ryzykiem w Banku:

stanowią jednostki biznesowe, które są odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem w działalności operacyjnej Banku, w tym przestrzeganie mechanizmów kontrolnych.

stanowią jednostki organizacyjne Obszaru Ryzyka, Pionu Bezpieczeństwa i Zarządzania Ciągłością Działania oraz Pionu Monitoringu Zgodności, które są odpowiedzialne za zarządzanie poszczególnymi ryzykami, w tym pomiar, monitorowanie, kontrolę i raportowanie ryzyk, niezależnie od pierwszej linii.

stanowi działalność Pionu Audytu Wewnętrznego, który dokonuje niezależnych ocen działań związanych z zarządzaniem ryzykiem realizowanych zarówno przez pierwszą, jak i drugą linię obrony.

Naczelną rolę w systemie zarządzania ryzykiem w Banku pełni Zarząd Banku, który określa strategię zarządzania ryzykiem, apetyt na ryzyko i przyjmuje polityki zarządzania ryzykiem, jak również ustala limity dla istotnych rodzajów ryzyka oraz procedury kontroli ryzyka. Zasady zarządzania ryzykiem mają swoje źródło w dokumencie Strategia zarządzania ryzykiem w BNP Paribas Bank Polska S.A. zdefiniowanym przez Zarząd Banku i zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą.

Organizacja systemu zarządzania ryzykiem w Banku uwzględnia przede wszystkim rolę Rady Nadzorczej, Zarządu Banku, dedykowanych komitetów (Komitetu Audytu oraz Komitetu Ryzyka na szczeblu Rady Nadzorczej, Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO), Komitetu Zarządzania Ryzykiem, Komitetu Ryzyka Retail Banking, Komitetu Ryzyka Personal Finance, Komitetu Kredytowego, Komitetu Kredytów Trudnych, Komitetu ds. Akceptacji Produktów, Usług, Transakcji i Działalności oraz Komitetu ds. Koordynacji Kontroli Wewnętrznej), Obszaru Ryzyka, Pionu Monitoringu Zgodności oraz Pionu Bezpieczeństwa i Zarządzania Ciągłością Działania.

Celem procesu oceny adekwatności kapitału wewnętrznego jest monitorowanie i kontrola poziomu kapitału wewnętrznego Banku. Wdrożenie procesu ICAAP jest podyktowane dążeniem do utrzymania stabilnej sytuacji finansowej Banku, gwarantującej działanie Banku pomimo poniesienia nieoczekiwanych strat. Bank ma obowiązek zapewnienia, aby proces zarządzania ryzykiem był zgodny z profilem ryzyka Banku, oraz aby ograniczał nadmierne ryzyko występujące w jego działalności. Szczegóły procesu zdefiniowane są w Polityce w zakresie szacowania kapitału wewnętrznego w BNP Paribas Bank Polska S.A.

Bank opracował kompleksowe zasady identyfikacji i oceny ryzyk w ramach odpowiedzi na wymagania procesu przeglądu i oceny nadzorczej. Zasady mają na celu identyfikację i ocenę wszystkich ryzyk, na które Bank jest lub może być narażony przy uwzględnieniu wymogów regulacyjnych, najlepszych praktyk i wykorzystania sprawdzonych przez Bank istniejących procesów zarządzania ryzykiem. Bank uwzględnia szczególny charakter, skalę i stopień złożoności działalności biznesowej i związane z tym ryzyko, zapewniając, że wszystkie istotne rodzaje ryzyka w działalności Banku są mierzone i ograniczane. Bank dąży do identyfikacji i oceny zagrożeń wynikających z otoczenia wewnętrznego i zewnętrznego, które mogłyby mieć istotny wpływ na stabilność finansową Banku.

Identyfikacja ryzyk potencjalnie materialnych polega na wyodrębnieniu zagrożeń oraz potencjalnych ryzyk, które mogą zaistnieć w przyszłości z odpowiednią dozą prawdopodobieństwa.

Proces zarządzania ryzykiem ma za zadanie:

  • zabezpieczyć Bank przed materializacją ryzyka,
  • zapewnić adekwatną ocenę potrzeb kapitałowych, niezbędnych dla zidentyfikowanych ryzyk.

Proces identyfikacji ryzyk przeprowadzany jest w Banku corocznie.

Ocena poziomu istotności rozpoznanych w procesie identyfikacji ryzyk obejmuje:

  • zdefiniowanie pojęcia istotności ryzyk,
  • zdefiniowanie czynników determinujących istotność ryzyk,
  • przeprowadzenie oceny istności ryzyk,
  • sporządzenie raportu z przeprowadzonej oceny.

Proces oceny istotności ryzyk przeprowadzany jest w Banku corocznie.

Bank identyfikuje następujące typy ryzyk:

  • trwale istotne – nieodłącznie związane z profilem prowadzonej działalności (nie wymagają przeprowadzania okresowej oceny istotności),
  • istotne:
    • ryzyka w stosunku, do których Bank ponosił w przeszłości koszty związane z ich realizacją,
    • ekspozycja na ryzyko, dotkliwość strat oraz brak odpowiednich procesów i procedur mitygacji ryzyka narażają Bank na poniesienie nieoczekiwanych strat finansowych (ryzyka, dla których ocena istotności jest na poziomie co najmniej średnim),
  • nieistotne – ryzyka, dla których ocena istotności jest na poziomie niskim.

W wyniku procesu identyfikacji ryzyk i oceny istotności przeprowadzonym w 2021 r. struktura zidentyfikowanych ryzyk przedstawia się następująco:

W 2021 r. żadne ze zidentyfikowanych ryzyk nie zostało ocenione jako nieistotne.

Raportowanie kapitału wewnętrznego jest skoncentrowane na prezentacji wyników monitoringu poziomu kapitału wewnętrznego oraz głównych czynników determinujących jego poziom. Bank raportuje kapitał w trybie miesięcznym zarówno w ujęciu jednostkowym, jak i skonsolidowanym. Raporty prezentowane są na posiedzeniu Komitetu Zarządzania Ryzykiem w cyklu miesięcznym oraz w cyklu kwartalnym dla Zarządu Banku i Rady Nadzorczej.

Raz w roku przeprowadzany jest przegląd procesu adekwatności kapitału, a raport z przeglądu przekazywany jest do Zarządu Banku oraz Rady Nadzorczej. Dodatkowo audyt wewnętrzny przeprowadza regularnie niezależny przegląd procesu ICAAP.

W celu pomiaru ryzyka Bank stosuje dwa podejścia: ilościowe oraz jakościowe. Stosowanie określonego podejścia jest związane z charakterystyką ryzyka.

Metody pomiaru ryzyka:

  • metody ilościowe – stosowane są w przypadku, gdy Bank dysponuje informacjami na temat realizacji ryzyka i jest w stanie dokonać pomiaru cechy ilościowej,
  • metody jakościowe – stosowane w przypadku gdy Bank nie posiada zgromadzonych informacji na temat historycznej realizacji ryzyka lub efekt zmienności miary ryzyka determinowany jest przez wiele czynników ryzyka, spośród których Bank nie jest w stanie wyodrębnić efektu związanego ze źródłem ocenianego ryzyka. Bank uznaje ryzyko za trudno mierzalne oraz przeprowadza ocenę metodą jakościową, przestawiając cechy jakościowe realizacji ryzyka.

Struktura kapitału wewnętrznego w Grupie Kapitałowej BNP Paribas Bank Polska S.A. przedstawia się na 31 grudnia 2021 r. następująco:

Dla zidentyfikowanych istotnych ryzyk Bank definiuje apetyt na ryzyko. Wyznaczając poziom apetytu na ryzyko Bank określa swój profil ryzyka oraz przyjętą postawę wobec ryzyka. Apetyt na ryzyko określa maksymalny poziom ryzyka, jaki Bank jest gotowy zaakceptować dążąc do realizacji założeń strategii biznesowej i planu finansowego.

Apetyt na ryzyko, w granicach wyznaczonych przez tolerancję ryzyka, określa sposób wykorzystywania przez Bank zdolności do podejmowania ryzyka poprzez określenie dla każdego rodzaju ryzyka stopnia narażenia na ryzyko, jaki dany obszar może podjąć. Bank wyznacza poziom apetytu na ryzyko w postaci miar ryzyka, które odzwierciedlają bieżącą i przyszłą gotowość Banku do podejmowania ryzyka. Wszystkie metody i procedury podlegają okresowym przeglądom pod względem ich adekwatności i rzetelności. Poziom apetytu na ryzyko określa Zarząd Banku, przy czym wymaga on zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą.

Dodatkowo Bank monitoruje poszczególne rodzaje ryzyk za pomocą formalnego systemu limitów, który jest ustalany w taki sposób, aby:

  • Bank przestrzegał norm nadzorczych,
  • został zachowany pożądany profil ryzyka zdefiniowany w strategii biznesowej i strategii zarządzania ryzykiem Banku,
  • limity nie przekraczały akceptowalnego przez Grupę BNP Paribas poziomu ryzyka.

W przypadku przekroczenia limitów podejmowane są działania zaradcze umożliwiające zmniejszenie wartości danego ryzyka zgodnie z istniejącymi w Banku procedurami. System informacyjny wykorzystywany w zarządzaniu ryzykiem zapewnia gromadzenie danych o operacjach i transakcjach oraz ich wpływie na profil ryzyka Banku. Bank posiada zasady kontroli ryzyka i zarządzania ryzykiem obejmujące postępowanie w przypadku zaistnienia zdarzeń kryzysowych.

Zgodnie z Metodyką programu testów warunków skrajnych w BNP Paribas Bank Polska S.A. Bank przeprowadza m.in. następujące rodzaje oddolnych testów:

  • testy warunków skrajnych w oparciu o rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego,
  • testy warunków skrajnych modelu biznesowego,
  • testy warunków skrajnych kapitału wewnętrznego,
  • testy warunków skrajnych planu naprawy.

Testy warunków skrajnych są ważnym narzędziem w ramach procesu zarządzania ryzykiem. Pozwalają one rozszerzyć pomiar ryzyka o wrażliwość na niestandardowe zmiany parametrów rynkowych, istotnie odbiegające od zmian, które obserwuje się w okresach normalnego funkcjonowania rynków finansowych. Celem programu testów warunków skrajnych jest oszacowanie potencjalnych ryzyk, na jakie narażony jest Bank, przy zaistnieniu hipotetycznych warunków rynkowych. Założenia makroekonomiczne opracowywane są przez Głównego Ekonomistę Banku. Program testów warunków skrajnych stanowi wypełnienie wymogów Wytycznych EBA/GL/2018/04 z dnia 19 lipca 2018 r. dotyczących testów warunków skrajnych.

Program testów warunków skrajnych obejmuje swym zakresem:

  • analizę wrażliwości,
  • analizę scenariuszową,
  • odwrotny test warunków skrajnych.

Bank przeprowadza testy odnosząc się do poziomu apetytu na ryzyko wyrażonego w postaci miar apetytu na ryzyko oraz celów kapitałowych określonych w Polityce zarządzania kapitałem w BNP Paribas Bank Polska S.A. W drodze testów warunków skrajnych Bank ocenia wiarygodność swojego planu finansowego i planu kapitałowego w warunkach skrajnych, tak aby zapewnić spełnienie przez Bank wymogów kapitałowych, które mają do niego zastosowanie. Zarząd Banku zatwierdza program testów warunków skrajnych oraz nadzoruje jego realizację i wyniki.

076 076

Proces identyfikacji ryzyk

  • TCFD

Identyfikacja ryzyk odbywa się co najmniej raz w roku. Ryzyka są charakteryzowane i oceniane w sposób ilościowy z uwzględnieniem trzech parametrów:

  • Rodzaju ryzyka,
  • Czynników ryzyka stanowiących bezpośrednie przyczyny powstawania ryzyka oraz
  • Określenie rodzaju wpływu zdarzenia związanego z ryzykiem (wpływ finansowy lub ocena jakościowa),

przy użyciu wspólnego narzędzia identyfikacji ryzyk dla wszystkich ich rodzajów. Taksonomia rodzajów ryzyka obejmuje wszystkie rodzaje ryzyk, których Bank może doświadczyć w prowadzeniu działalności. Celem budowy taksonomii ryzyka jest odniesienie do wszystkich typowych rodzajów ryzyka, na które Bank jest lub może być narażony, biorąc pod uwagę jego model biznesowy, działalność i otoczenie. Identyfikacja polega w pierwszej kolejności na rozpoznaniu, określeniu i opisaniu rodzajów ryzyka, które mogą zagrozić realizacji celów Banku. Bank identyfikuje zdarzenia związane z ryzykiem, które odpowiadają scenariuszom tego w jaki sposób dany typ ryzyka może się zmaterializować. Wewnętrzna taksonomia ryzyk obejmuje wszystkie potencjalne ryzyka i nie ogranicza się do istotnych rodzajów ryzyk dla Banku. Taksonomia nie jest statyczna i może ewoluować zgodnie z rozwojem metodologii, pojawieniem się nowych rodzajów ryzyk lub wymogami regulacyjnymi.

Bank opracował także taksonomię czynników ryzyka, której celem jest wyszczególnienie przyczyn/czynników leżących u podstaw materializacji zdarzeń ryzyka. Czynniki ryzyka rozumiane są jako bezpośrednie przyczyny powodujące powstawanie ryzyka. W wyniku przeglądu procesu identyfikacji ryzyk, w 2021 r. Bank wprowadził zmiany w taksonomii czynników ryzyka poprzez wydzielenie czynników związanych z ESG do odrębnej kategorii czynników. Czynniki ryzyka podzielone zostały na poniższe grupy biorąc pod uwagę obszar powstawania:

  • Rynki finansowe,
  • Otoczenie makroekonomiczne,
  • Koncentracja,
  • Otoczenie biznesowe,
  • Czynniki środowiskowe, społeczne, związane z zarządzaniem,
  • Procesy wewnętrzne.

Podstawowe rodzaje ryzyka

Ryzyko kredytowe to ryzyko poniesienia przez Bank straty z tytułu niewykonania zobowiązań w terminie określonym w umowie w wyniku pogorszenia się lub utraty zdolności kredytowej przez Klienta.

System zarządzania ryzykiem kredytowym przez Bank został określony w Polityce kredytowej BNP Paribas Bank Polska S.A. przyjętej przez Zarząd. Szczegółowe zasady i kryteria finansowania w ramach oferty produktowej danej linii biznesowej, rodzaje dostępnych kredytów, cele, warunki i limity finansowania określane są w politykach kredytowych dla poszczególnych linii biznesowych. Intencją Banku, zgodnie z kryteriami polityki kredytowej, jest współpraca z Klientami, których cechuje dobra reputacja oraz dobra sytuacja ekonomiczno-finansowa.

Polityki kredytowe ustalają również szczegółowe zasady identyfikacji, pomiaru i akceptacji ryzyka, zabezpieczenia zwrotu kredytu oraz monitorowania Klientów w okresie trwania umowy kredytowej.

Proces zarządzania ryzykiem kredytowym dostosowany jest organizacyjnie do przyjętej w Banku struktury linii biznesowych. Kluczową rolę w systemie zarządzania ryzykiem kredytowym pełni wyodrębniony organizacyjnie Obszar Ryzyka, na czele którego stoi członek Zarządu (Chief Risk Officer). Działalność w sferze zarządzania ryzykiem kredytowym wspomagana jest przez Komitet Zarządzania Ryzykiem oraz Komitety Ryzyka Retail Banking/Personal Finance.

Bank dokonuje oceny ryzyka kredytobiorców przy wykorzystaniu systemów klasyfikacji ratingowej i scoringowej oraz klasyfikacji ryzyka według standardów MSSF.

Decyzje kredytowe podejmowane są zgodnie z modelem decyzyjnym zatwierdzanym przez Zarząd Banku i dostosowanym do standardów obowiązujących w grupie BNP Paribas. Model decyzyjny uwzględnia strukturę linii biznesowych, ustala ilość poziomów decyzyjnych, zakres ich kompetencji oraz zasady, kryteria i warunki podejmowania decyzji kredytowych. Pułapy kwotowe uprawnień decyzyjnych uzależnione są od kryteriów: segmentu Klienta, profilu ryzyka Klienta oraz okresu kredytowania. Na wszystkich poziomach kompetencyjnych decyzje kredytowe podejmowane są w trybie dwuosobowym (zasada „czterech oczu”) przez przedstawiciela linii biznesowej i przedstawiciela jednostki organizacyjnej odpowiedzialnej za niezależną od linii biznesowej ocenę ryzyka Klienta i transakcji. W odniesieniu do Klientów, dla których ocena ryzyka kredytowego dokonywana jest przy pomocy uproszczonych zasad oceny ryzyka lub modeli oceny ryzyka, w tym modeli scoringowych zatwierdzonych odpowiednio przez Komitet Zarządzania Ryzykiem lub Komitety Ryzyka Retail Banking/Personal Finance, decyzje kredytowe mogą być podejmowane jednoosobowo przez przedstawicieli linii biznesowych.

Bank w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym kieruje się następującymi zasadami:

  • każda transakcja kredytowa wymaga wszechstronnej oceny ryzyka kredytowego, której wyrazem jest rating wewnętrzny lub ocena scoringowa,
  • gruntowna i staranna analiza finansowa stanowi podstawę do uznania za wiarygodne danych finansowych Klienta oraz informacji o wartości zabezpieczenia; ostrożne analizy Banku zawsze uwzględniają niezbędny margines bezpieczeństwa,
  • podstawą finansowania Klienta jest – co do zasady – jego zdolność do generowania przepływów pieniężnych zapewniających spłatę zobowiązań wobec Banku,
  • sporządzona ocena ryzyka kredytowego jest poddawana dodatkowej weryfikacji przez niezależne od służb biznesowych służby oceny ryzyka kredytowego,
  • warunki cenowe transakcji kredytowej muszą pokrywać ryzyko tej transakcji,
  • ryzyko kredytowe jest dywersyfikowane pod względem obszarów geograficznych, sektorów gospodarki, produktów oraz Klientów,
  • decyzje kredytowe mogą podejmować jedynie osoby do tego uprawnione,
  • Klient i zawarte z nim transakcje są monitorowane w sposób transparentny dla Klienta i wzmacniający relacje z Klientem.

Zarządzanie ryzykiem kredytowym w podmiotach zależnych Banku

Zasady nadzoru przez Bank nad poziomem ryzyka kredytowego generowanego przez działalność spółek zależnych określone zostały w Polityce kredytowej BNP Paribas Bank Polska S.A.

Bank rekomenduje, opiniuje i akceptuje polityki, zasady i metodologie stosowane przez spółki w zarządzaniu ryzykiem kredytowym.

W Banku i spółkach zależnych stosowane są równolegle metody zarządzania ryzykiem kredytowym, obejmujące:

  • system ratingowy dla Klientów Bankowości Korporacyjnej oraz Bankowości Małych i Średnich Przedsiębiorstw,
  • system klasyfikacji ryzyka wg standardów MSSF,
  • ocenę zdolności kredytowej Klientów wspólnych Banku i spółek,
  • model podejmowania decyzji kredytowych,
  • system limitów wewnętrznych Banku na ryzyko koncentracji, obejmujący limity na portfele należności spółek zależnych.

Wpływ pandemii COVID-19 na ryzyko kredytowe

W związku z pandemią COVID-19 w 2021 r. Bank kontynuował szereg działań dotyczących m.in.:

  • możliwości wnioskowania przez Klientów o czasowe odroczenia spłat rat kapitałowo-odsetkowych od kredytów w ramach moratoriów pozaustawowych i ustawowych,
  • przeglądu portfela kredytowego ze szczególną uwagą skierowaną na branże wrażliwe, wyjątkowo silnie dotknięte konsekwencjami pandemii.

Bank aktywnie uczestniczył w pracach sektora bankowego, regulatorów i aranżerów pomocy rządu skierowanej do przedsiębiorców, uruchomił szereg rozwiązań pozwalających Klientom na elektroniczny sposób wnioskowania do Banku oraz korzystania z programów pomocy związanych ze skutkami pandemii. Prowadził bieżący monitoring liczby Klientów i ekspozycji kredytowych, które dotknięte zostały skutkami pandemii, w tym na bieżąco podejmował decyzje dotyczące poszczególnych Klientów, co do rodzaju i struktury finansowania Klienta adekwatnego do jego bieżącej sytuacji oraz dostępnych programów pomocowych.

Bank kontynuował współpracę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego w odniesieniu do gwarancji płynnościowych oferowanych Klientom Banku oraz programów dopłat do oprocentowania kredytów.

Jako partner programu Polskiego Funduszu Rozwoju Bank dostarczył Klientom techniczne możliwości wnioskowania o finansowanie z tych programów poprzez bankowość elektroniczną.

W okresie od połowy stycznia 2021 r. do końca marca 2021 r. Bank skupiał się na możliwie najpełniejszym wykorzystaniu dostępnych programów pomocowych dla Klientów (moratoria pozaustawowe/prywatne i ustawowe), w tym również udzielając czasowego odroczenia spłat rat od kredytów, na  bieżąco rozpatrując wnioski Klientów w tym zakresie. Po 31 marca 2021 r. wnioski Klientów o odroczenie płatności rat mogły być składane i rozpatrywane jedynie w zakresie moratoriów ustawowych.

Bank monitorował zachowanie ekspozycji objętych wsparciem w postaci moratoriów. Ekspozycje objęte ustawowymi wakacjami kredytowymi przenoszone są do Fazy 3. W przypadku ekspozycji objętych pozaustawowymi wakacjami kredytowymi, Bank stosuje zaostrzone kryteria klasyfikacji do Fazy 2. Dla tej puli ekspozycji, przeterminowanie powyżej 3 dni w horyzoncie 3 miesięcy po zakończeniu moratorium stanowi przesłankę istotnego wzrostu ryzyka kredytowego (Faza 2), co skutkuje kalkulacją odpisów w horyzoncie życia ekspozycji.

Według stanu na 31 grudnia 2021 r. łączna wartość brutto kredytów i zaliczek objętych moratoriami trwającymi i wygasłymi Grupy wyniosła 5 709 313 tys. zł, z czego moratoria ustawowe wyniosły 255 747 tys. zł. Stan wygasłych moratoriów na koniec 2021 r. wyniósł 5 696 483 tys. zł, a stan aktywnych moratoriów – 12 830 tys. zł.

Restrukturyzacja i windykacja wierzytelności

W 2021 r. uzyskano łącznie 1 001,3 mln zł należności, z czego:

  • 555,0 mln zł – w wyniku restrukturyzacji portfela (podmioty korporacyjne 356,0 mln zł, MŚP 196,6 mln zł, mikroprzedsiębiorstwa 1,6 mln zł, Klienci indywidualni 0,8 mln zł),
  • 288,5 mln zł – w wyniku działań windykacyjnych (podmioty korporacyjne 32,7 mln zł, MŚP 28,1 mln zł, mikroprzedsiębiorstwa 97,0 mln zł, Klienci indywidualni 106,1 mln zł, kredyty hipoteczne 24,6 mln zł),
  • 157,8 mln zł – w wyniku sprzedaży portfela z utratą wartości.

Jakość portfela kredytowego Banku

Struktura kredytów w podziale na fazy

Udział należności sklasyfikowanych do Fazy 3 w 2021 r. był istotnie lepszy niż w poprzednich latach. Udział kredytów wycenianych wg zamortyzowanego kosztu, sklasyfikowanych do Fazy 3 w Grupie spadł z 5,4% na koniec 2020 r. do 3,6% na koniec 2021 r.

Osiągnięta na koniec 2021 r. jakość portfela kredytowego mierzona udziałem kredytów sklasyfikowanych do Fazy 3 była istotnie lepsza, od jakości portfela kredytowego w całym sektorze bankowym. Udział należności w Fazie 3 w sektorze na koniec 2021 r. wyniósł 5,7%.

Na koniec 2021 r. stopień pokrycia odpisami portfela klasyfikowanego do Fazy 3 wynosił 57,4% co jest istotnie powyżej pokrycia na koniec 2020 r. Wzrost poziomu pokrycia dla Fazy 3 w drugiej połowie 2021 r. wynika z dowiązania odpisów na ekspozycje w statusie niewykonania zobowiązania w związku ze zmianami w spodziewanych poziomach odzysków oraz efektem starzenia się portfela Fazy 3.

Szczegółowe informacje o jakości portfela zostały przedstawione w Rozdziale 6.3. w części dotyczącej portfela kredytowego.

Bank aktywnie monitoruje również strukturę portfela kredytowego, w tym w szczególności strukturę branżową. Szczegóły opisane zostały w podrozdziale Ryzyko koncentracji.

Ryzyko koncentracji jest immanentnym ryzykiem, podejmowanym przez Bank w ramach prowadzonej działalności statutowej i podlega ono określonemu procesowi i zasadom zarządzania.

Zarząd dokonuje oceny przyjętej polityki zarządzania ryzykiem koncentracji pod względem sposobu jej stosowania, w szczególności w zakresie sprawdzenia jej skuteczności i adekwatności realizacji zasad w kontekście aktualnej i planowanej działalności oraz z uwzględnieniem strategii zarządzania ryzykiem. W sytuacji istotnych zmian w otoczeniu Banku lub strategii zarządzania ryzykiem, przegląd adekwatności procesu zarządzania ryzykiem koncentracji dokonywany jest niezwłocznie po wystąpieniu tej okoliczności. Właściwa ocena ryzyka koncentracji ponoszonego przez Bank w istotnym stopniu zależy od prawidłowej i pełnej identyfikacji kluczowych czynników ryzyka, które wpływają na poziom ryzyka koncentracji. W uzasadnionych przypadkach Bank identyfikuje ryzyko koncentracji w procesie planowania nowej działalności obejmującej wprowadzenie i rozwój nowych produktów, usług i obecności na rynkach oraz istotne zmiany dotychczasowych produktów, usług i zmiany na rynkach.

Dywersyfikacja portfela kredytowego jest jednym z ważniejszych narzędzi zarządzania ryzykiem kredytowym. Nadmierna koncentracja kredytowa jest zjawiskiem niepożądanym przez Bank, ponieważ powoduje wzrost ryzyka. Potencjalne straty z tym związane są na tyle dużym zagrożeniem, że stopień koncentracji powinien być monitorowany, kontrolowany i raportowany do kierownictwa Banku. Podstawowymi narzędziami ograniczania ryzyka koncentracji są mechanizmy identyfikacji i pomiaru ryzyka koncentracji oraz limity zaangażowań w poszczególnych segmentach portfela Banku oraz w spółkach zależnych. Narzędzia te pozwalają na różnicowanie portfela kredytowego i redukcję negatywnych skutków związanych z niekorzystnymi zmianami w poszczególnych obszarach gospodarki.

Jednym z potencjalnych źródeł ryzyka kredytowego jest wysoka koncentracja zaangażowań kredytowych Banku w poszczególne podmioty lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą kapitałowo i organizacyjnie. W celu jej ograniczania Rozporządzenie UE nr 575/2013 określa limit maksymalnego zaangażowania Banku. Zgodnie z art. 395 Rozporządzenia UE nr 575/2013: Instytucja nie przyjmuje na siebie ekspozycji wobec Klienta lub grupy powiązanych Klientów, której wartość po uwzględnieniu skutku ograniczenia ryzyka kredytowego zgodnie z art. 399-403 przekracza 25% wartości jej kapitału Tier 1. Jeżeli taki Klient jest instytucją lub jeżeli do grupy powiązanych Klientów należy co najmniej jedna instytucja, wartość ta nie przekracza 25% wartości kapitału Tier 1 instytucji lub kwoty 150 mln EUR, w zależności od tego, która z tych wartości jest wyższa, pod warunkiem że suma wartości ekspozycji wobec wszystkich powiązanych Klientów niebędących instytucjami, po uwzględnieniu skutku ograniczenia ryzyka kredytowego zgodnie z art. 399-403, nie przekracza 25% wartości kapitału Tier 1 instytucji.

Bank dokonuje monitoringu limitów koncentracji zgodnie z art. 387 Rozporządzenia UE nr 575/2013. Według stanu na koniec 2021 r.: limity określone w art. 395 Rozporządzenia UE nr 575/2013 nie zostały przekroczone oraz zaangażowanie Banku w finansowanie Klientów/grup Klientów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie nie przekracza limitu koncentracji zaangażowań. Największe zaangażowanie Banku stanowiło 20,1%.

Tolerancja ryzyka koncentracji jest określona w Banku poprzez system limitów wewnętrznych, które uwzględniają zarówno zakładane kierunki i dynamikę rozwoju biznesu przez Bank, akceptowalny poziom ryzyka kredytowego i płynności, jak również zewnętrzne uwarunkowania i perspektywy makroekonomiczne i sektorowe. Limity wewnętrzne dla ryzyka koncentracji kredytowych określane są m.in. dla:

  • wybranych sektorów gospodarczych/ branż,
  • ekspozycji denominowanych w walucie obcej,
  • segmentu Klienta (wewnątrzbankowa segmentacja Klientów),
  • kredytów zabezpieczonych danym rodzajem zabezpieczenia,
  • regionów geograficznych,
  • średniego prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (probability of default),
  • ekspozycji z określonym ratingiem (wewnętrzna skala ratingowa Banku),
  • ekspozycji z określonym debt-to-income,
  • ekspozycji z określonym loan-to-value.

Działania ograniczające ekspozycję Banku na ryzyko koncentracji mogą obejmować działania o charakterze systemowym oraz działania o charakterze pojedynczych/specyficznych decyzji i transakcji. Do działań ograniczających ryzyko koncentracji o charakterze systemowym Bank zalicza:

  • ograniczanie zakresu kredytowania określonego rodzaju Klientów, poprzez modyfikację prowadzonej polityki kredytowej,
  • obniżenie limitów w zakresie ryzyka koncentracji,
  • dywersyfikację rodzajów aktywów na poziomie sprawozdania z sytuacji finansowej Banku,
  • zmianę strategii biznesowej w taki sposób, aby przeciwdziałała nadmiernej koncentracji,
  • dywersyfikację w zakresie przyjmowanych rodzajów zabezpieczeń.

Do działań ograniczających ryzyko koncentracji o charakterze pojedynczych/ specyficznych decyzji i transakcji Bank zalicza:

  • ograniczanie zawierania dalszych transakcji z danym Klientem lub grupą powiązanych Klientów,
  • sprzedaż wyselekcjonowanych aktywów/ portfeli kredytowych,
  • sekurytyzację aktywów,
  • ustanowienie nowych zabezpieczeń (np. kredytowych instrumentów pochodnych, gwarancji, subpartycypacji, umów ubezpieczenia) dla istniejących lub nowych ekspozycji kredytowych.

Przeprowadzaną przez Bank analizą koncentracji branżowej objęte są wszystkie ekspozycje kredytowe Banku wobec Klientów instytucjonalnych. Bank definiuje branże w oparciu o sekcje Polskiej Klasyfikacji Działalności (kod PKD 2007). Struktura zaangażowania Banku względem branż analizowana na koniec 2021 r., podobnie jak na koniec 2020 r., charakteryzuje się koncentracją wobec takich branż jak: Rolnictwo, Leśnictwo, Łowiectwo i Rybactwo oraz Przetwórstwo Przemysłowe (w układzie prezentacji branż wprost z klasyfikacji PKD). Na koniec 2021 r. udział Przetwórstwa Przemysłowego wzrósł o 3 p.p. do 24% w porównaniu do końca 2020 r., natomiast udział branży Rolnictwo, Leśnictwo, Łowiectwo i Rybactwo zmniejszył się o 4 p.p. w stosunku do końca 2020 r. i wyniósł 22% zaangażowania branżowego.

Na koniec 2021 r. największy udział kredytów zagrożonych w zaangażowaniu branżowym miały branże: Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją (21,3%), Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (20,2%). Bardziej szczegółowe informacje dotyczące zaangażowania branżowego znajdują się w nocie nr 56.2 SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO GRUPY KAPITAŁOWEJ BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021.

Ryzyko kontrahenta jest ryzykiem kredytowym dotyczącym kontrahenta, z którym zawierane są transakcje i dla których kwota zobowiązania może przyjmować różne wartości w czasie, w zależności od parametrów rynkowych. Ryzyko kontrahenta jest więc związane z transakcjami na instrumentach, których wartość może zmieniać się w czasie w zależności od czynników takich jak: poziom stóp procentowych czy kursy wymiany walut. Różna wartość ekspozycji może wpłynąć na wypłacalność Klienta i ma zasadnicze znaczenie dla zdolności wywiązania się Klienta z zobowiązań w momencie rozliczenia transakcji. Bank wyznacza wysokość ekspozycji na podstawie bieżącej wyceny kontraktów oraz potencjalnej przyszłej zmiany wartości ekspozycji, zależnej od typu transakcji, typu Klienta oraz dat rozliczenia.

Na koniec grudnia 2021 r. kalkulacja ryzyka kontrahenta obejmowała następujące typy transakcji: transakcje wymiany walut, transakcje wymiany stopy procentowej, opcje walutowe, opcje stopy procentowej i instrumenty pochodne na towary.

Ocena ryzyka kredytowego kontrahenta dla transakcji generujących ryzyko kontrahenta jest analogiczna, jak przy udzielaniu kredytów. Oznacza to, że w procesie kredytowym transakcje te objęte są limitami, których wartość bezpośrednio wynika z oceny wiarygodności kredytowej Klientów, dokonywanej analogicznie, jak na potrzeby oferowania produktów kredytowych. W ocenie uwzględnia się również specyficzny charakter transakcji, a w szczególności ich zmienną wartość w czasie, czy bezpośrednią zależność od parametrów rynkowych.

Zasady dotyczące zawierania transakcji wymiany walut, transakcji pochodnych oraz przyznawania, wykorzystania i monitorowania limitów kredytowych dla transakcji objętych limitami ryzyka kontrahenta regulują dedykowane do tego procedury. Zgodnie z przyjętą polityką Bank zawiera wszystkie transakcje na podstawie indywidualnie przyznanych limitów oraz kieruje się znajomością Klienta. Bank zdefiniował grupy produktów, które są oferowane Klientom w zależności od posiadanych przez nich wiedzy, doświadczenia i tolerancji na ryzyko. Bank posiada przejrzyste zasady zabezpieczania ekspozycji ryzyka kontrahenta.

Proces zarządzania ryzykiem rynkowym w BNP Paribas jest podzielony na proces zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze handlowej oraz ryzykiem walutowym. Proces ma charakter scentralizowany, co oznacza że wszystkie transakcje narażające Bank na w/w ryzyka są transferowane do Pionu Rynków Finansowych będącego jednostką odpowiedzialną za operacyjne zarządzanie ryzykiem w ramach przyznanych limitów. Jednostką odpowiedzialną za pomiar i monitorowanie poziomu ryzyka rynkowego jest Pion Ryzyka Rynkowego i Kontrahenta, oddzielony organizacyjnie do poziomu Zarządu Banku od jednostek prowadzących działalność narażajacą Bank na ryzyko. Kluczowymi uczestnikami procesu zarządzania ryzykiem rynkowym są Komitet Zarządzania Ryzykiem, Zarząd i Rada Nadzorcza, które to organy w ramach ustalonych w pisemnych regulacjach kompetencji i odpowiedzialności przyzają i alokują kwoty limitów ryzyka rynkowego, poziom apetytu na ryzyko oraz monitorują poziom ich wykorzystania i zgodność prowadzonej działalności z przyjętą strategią.

Przy pomiarze ryzyka rynkowego Bank wykorzystuje, między innymi, metodę wartości zagrożonej, Value at Risk (VaR). Jest to zmiana wartości rynkowej składnika aktywów lub portfela aktywów przy określonych założeniach dotyczących parametrów rynkowych, w ustalonym czasie i z zadanym prawdopodobieństwem. Przyjmuje się, że VaR dla potrzeb monitorowania ryzyka walutowego jest wyznaczany z 99% poziomem ufności w jednodniowym horyzoncie czasowym. Metodologia VaR podlega co najmniej rocznemu procesowi oceny jakości zaimplementowanych modeli, między innymi poprzez wykonywanie testu polegającego na porównaniach prognozowanych wartości i wartości wyznaczonych na bazie faktycznych zmian czynników ryzyka, przy założeniu utrzymywania niezmienionej otwartej pozycji (weryfikacja historyczna lub tzw. „back testing”).

Poza VaR w procesie zarządzania ryzykiem rynkowym Bank stosował szereg innych miar, takich jak limity otwartej pozycji na dany czynnik ryzyka, limity straty, analizę wyników testów warunków skrajnych, czy też limity gamma i vega dla instrumentów opcyjnych.

Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej to ryzyko niekorzystnych zmian wyniku finansowego Banku lub wartości kapitałów Banku, na skutek jednej z następujących przyczyn:

  • różnic w terminach zmian oprocentowania aktywów Banku i finansujących je zobowiązań (ryzyko niedopasowania),
  • różnic w stawkach bazowych stanowiących podstawę wyznaczania oprocentowania pozycji o tym samym terminie przeszacowania (ryzyko bazowe),
  • zmian rynkowych stóp procentowych, które mają wpływ na wartość godziwą otwartych pozycji Banku (ryzyko zmienności stóp procentowych).

Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej zostało zaklasyfikowane jako istotne, natomiast kapitał ekonomiczny zaalokowany na ten rodzaj ryzyka stanowi poniżej 1% łącznego kapitału ekonomicznego Banku.

Ogólnoświatowy kryzys wywołany przez COVID-19 i związane z tym zawirowania na rynku instrumentów finansowych wymusiły redukcję pozycji otwartych na stopie procentowej. Jednakże nie wpłynęło to niekorzystnie na realizację zakładanego budżetu.

Ekspozycje na ryzyko stopy procentowej stanowiły główne źródło ryzyka w księdze handlowej. Poziom tego ryzyka Bank ocenia, jako umiarkowany. Oprócz instrumentów o liniowym charakterze ryzyka, Bank utrzymywał niewielką pozycję otwartą w opcjach na stopę procentową w celu zapewnienia możliwości serwisowania transakcji klientowskich po korzystniejszych warunkach cenowych.

Poniższa tabela prezentuje poziom ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej w ujęciu wartości zagrożonej z 99% poziomem ufności w jednodniowym horyzoncie czasowym, pozwalając oszacować wrażliwość wyniku Banku na zmiany rynkowych stóp procentowych, w tym w szczególności potencjalnych strat.

XLS
FX VaR (tys. zł) 2021 2020
Średnio 1 266 1 085
Maksimum 3 065 2 012
Minimum 556 174

 

Ryzyko walutowe to ryzyko niekorzystnych zmian wyniku finansowego Banku na skutek zmiany rynkowych kursów wymiany walut.

Bank prowadzi działalność skutkującą powstawaniem pozycji walutowych wrażliwych na zmiany kursów walutowych. Jednocześnie dąży do ograniczania ekspozycji na ryzyko walutowe wynikającej z oferowania Klientom produktów w walutach obcych. Bank prowadzi ograniczoną aktywność na rynku walutowym zmierzającą do realizacji wyniku finansowego z krótkoterminowych pozycji arbitrażowych. Oprócz instrumentów o liniowym charakterze ryzyka, Bank utrzymywał niewielką pozycję otwartą w opcjach walutowych w celu zapewnienia możliwości serwisowania transakcji klientowskich po korzystniejszych warunkach cenowych.

Ryzyko walutowe zostało zaklasyfikowane jako istotne, natomiast kapitał ekonomiczny zaalokowany na ten rodzaj ryzyka stanowi poniżej 1% łącznego kapitału ekonomicznego Banku.

Poniższa tabela prezentuje poziom ryzyka walutowego w ujęciu wartości zagrożonej z 99% poziomem ufności w jednodniowym horyzoncie czasowym, pozwalając oszacować wrażliwość wyniku Banku na zmiany rynkowych stóp procentowych, w tym w szczególności potencjalnych strat.

XLS
FX VaR (tys. zł) 2021 2020
Średnio 354 276
Maksimum 1 725 3 916
Minimum 71 71

Podstawowa działalność biznesowa Banku – udzielanie kredytów i przyjmowanie depozytów od Klientów – skutkuje powstawaniem otwartych pozycji ryzyka stopy procentowej, które przenoszone są z linii biznesowych do portfeli zarządzanych przez Pion Zarządzania Aktywami i Pasywami za pomocą systemu cen transferowych.

Elementy strukturalne (stabilna, niewrażliwa na zmiany stóp procentowych część rachunków bieżących oraz kapitał) są zabezpieczane transakcjami o dłuższym terminie zapadalności. Na pozostałym portfelu intencją Banku jest domykanie ryzyka stopy procentowej.

Bank określając profil ryzyka stóp procentowych bierze pod uwagę nie tylko parametry kontraktowe, ale także rzeczywistą charakterysytkę produktów wynikającą z zachowań behawioralnych Klientów oraz wbudowanych opcji wykorzystując modele np. dla rachunków bieżących, rachunków oszczędnościowych, kredytów o stałej stopie procentowej, kart kredytowych.

Modelowanie zachowania produktów w podziale na linie biznesowe pozwala na wyodrębnienie części stabilnej i niestabilnej, reagujących w różny sposób na zmiany stóp procentowych.

Polityka Banku w zakresie ryzyka stopy procentowej wyznacza następujące podstawowe typy analiz ryzyka stopy procentowej (łącznie oraz w podziale na główne waluty):

  • niedopasowanie terminów przeszacowania aktywów i pasywów w poszczególnych terminach (tzw. „gapping”) dla portfela bankowego,
  • wrażliwość przychodów odsetkowych na zdefiniowane – oczekiwane i kryzysowe – scenariusze przesunięcia krzywych stóp procentowych, przy założeniu różnych scenariuszy krzywej stóp procentowych (EaR),
  • wysokość przychodów odsetkowych przy zdefiniowanych scenariuszach zmiany krzywych stóp procentowych (NII),
  • wrażliwość z tytułu różnych stawek referencyjnych (ryzyko bazowe),
  • średnia długość inwestycji kapitału i nieoprocentowanych rachunków bieżących (tzw. elementów strukturalnych),
  • wrażliwość wartości godziwej na równoległe przesunięcie krzywych stóp procentowych o 1 punkt bazowy, oraz na przesunięcie krzywych stóp procentowych o 1 punkt bazowy w wybranym punkcie węzłowym krzywej,
  • wrażliwość wartości godziwej, wyrażona w postaci nominału rocznej transakcji (pozycji) o takiej samej wrażliwości (OYE),
  • zmiana wartości godziwej kapitału przy zdefiniowanych scenariuszach zmiany krzywych stop procentowych.

Powyższe analizy stanowią podstawową część systemu limitowania ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej. Poszczególne analizy realizowane są w trybie dziennym, miesięcznym lub kwartalnym. Ponadto Bank przeprowadza dla portfela bankowego analizy wrażliwości na warunki skrajne, stosując znacznie większe niż zazwyczaj obserwowane, zmiany stóp procentowych (testy warunków skrajnych).

Poniższa tabela prezentuje lukę stopy procentowej dla portfela bankowego na 31 grudnia 2021 r. Luka przedstawia netto kwoty przeszacowujących się w poszczególnych przedziałach czasowych pozycji w podziale na produkty. Wykorzystanie ustanowionych limitów jest poniżej wartości maksymalnych.

Luka stopy procentowej (w mln zł)

XLS
Luka stopy procentowej do 1 miesiąca 1-3 miesięcy 3-12 miesięcy 1-5 lat powyżej 5 lat razem
Kasa i środki w Banku Centralnym 4 631 410 – – – – 4 631 410
Należności od banków 2 175 621 69 000 10 000 – – 2 254 621
Kredyty udzielone klientom 29 346 300 35 600 673 9 778 615 5 751 559 1 129 680 81 606 828
Papiery wartościowe 1 550 400 77 990 1 607 950 10 891 497 18 397 040 32 524 878
Inne aktywa 1 244 065 52 216 234 971 1 253 181 626 590 3 411 024
Aktywa razem 38 947 796 35 799 880 11 631 537 17 896 237 20 153 310 124 428 760
Zobowiązania wobec banków (3 064 819) (3 382 743) (415 356) – – (6 862 918)
Zobowiązania wobec klientów (31 573 451) (7 305 519) (20 312 153) (29 683 473) (11 975 070) (100 849 666)
Pozostałe pożyczone środki (415 356) (178 675) (30 790) – (137 103) (761 924)
Kapitał (259 987) (268 257) (1 207 156) (6 438 163) (3 219 081) (11 392 644)
Pozostałe zobowiązania (4 391 074) – – – – (4 391 074)
Pasywa razem (39 704 687) (11 135 193) (21 965 455) (36 121 636) (15 331 254) (124 258 225)
Zobowiązania pozabilansowe netto (6 146 153) (6 107 753) (7 079 780) 15 151 152 4 050 232 (132 303)
Luka stopy procentowej (6 903 044) 18 556 934 (17 413 698) (3 074 248) 8 872 288 38 231

 

Średnia długość inwestycji kapitału oraz nieoprocentowanych rachunków bieżących na 31 grudnia 2021 r. wyniosła 4,9 lat.

Wrażliwość wyniku odsetkowego przy przesunięciach krzywych stóp procentowych na 31 grudnia 2021 r. w dużym stopniu zależy od zmian w strukturze bilansu oraz wpływu kolejnych podwyżek na wysokość oprocentowania produktów.

Bank analizuje wrażliwość wyników odsetkowych dla wariantów:

  • wariant konserwatywny – następuje duży przepływ, zwłaszcza w zakresie klientów korporacyjnych, depozytów nieoprocentowanych na depozyty oprocentowane oraz duża część zmiany stóp procentowych jest uwzględniana w oprocentowaniu tych depozytów,
  • wariant najbardziej prawdopodobny – następuje umiarkowany przepływ depozytów nieoprocentowanych na depozyty oprocentowane oraz wzrosty oprocentowania są na relatywnie niskim poziomie,
  • wariant optymistyczny – przepływ z depozytów nieoprocentowanych na oprocentowane praktycznie nie występuje a oprocentowanie depozytów oprocentowanych oraz rachunków oszczędnościowych jest na poziomie zbliżonym do wartości na koniec 2021.

Wrażliwość wyniku odsetkowego na dzień 31.12.2021 r. przy natychmiastowej zmianie stóp procentowych we wszystkich walutach o 100 punktów bazowych w wariancie najbardziej prawdopodobnym (w mln zł)

XLS
zmiana stóp procentowych +100 pb -100 pb
Dla waluty PLN 191 (184)
Dla wszystkich walut łącznie 203 (195)

 

Wpływ dotychczasowych podwyżek stóp procentowych (od października 2021 r. do lutego 2022 r. łącznie o 265 p.b.) na wynik odsetkowy Banku w 2022 r. został oszacowany na 520-580 mln zł.

Nadzorczy test wrażliwości ekonomicznej kapitałów Banku (zmiana wartości godziwej aktywów i pasywów Banku z wyłączeniem funduszy własnych, według cen wewnętrznych, przy założonych zmianach krzywych stóp procentowych) w wartościach kwotowych oraz procentowej wielkości funduszy własnych jest przedstawiony w poniższej tabeli:

Nadzorczy test wrażliwości ekonomicznej kapitałów Banku

XLS
scenariusz w mln zł % funduszy własnych
+200 pb (428,5) (2,76%)
-200 pb 45,0 0,29%

 

Wrażliwość ekonomiczna kapitału jest na niskim poziomie na koniec 2021 r.

Na 31 grudnia 2021 r. Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń:

  • macro fair value hedge – zabezpieczane ryzyko to ryzyko stopy procentowej, a w szczególności zmiany wartości godziwej aktywów i zobowiązań o stałym oprocentowaniu, spowodowane zmianami określonej stawki referencyjnej. Pozycjami zabezpieczanymi są rachunki bieżące o stałej stopie procentowej w walucie PLN, EUR i USD. Instrumenty zabezpieczające stanowią standardowe transakcje wymiany stopy procentowej (IRS), tzw. plain vanilla IRS w walucie PLN, EUR i USD, w ramach których Bank otrzymuje stałą stopę procentową i płaci zmienną stopę opartą na stawkach WIBOR 6M, WIBOR 3M, EURIBOR 6M, EURIBOR 3M, EURIBOR 1M, USD LIBOR 6M, USD LIBOR 3M.
  • micro fair value hedge – zabezpieczane ryzyko to ryzyko stopy procentowej, a w szczególności zmiany wartości godziwej aktywów i zobowiązań o stałym oprocentowaniu, spowodowane zmianami określonej stawki referencyjnej. Pozycjami zabezpieczanymi są: obligacje o stałym kuponie PS0422. Instrumentami zabezpieczającymi są standardowe transakcje wymiany stopy procentowej (IRS), tzw. plain vanilla IRS w walucie PLN, w ramach, której Bank płaci stałą stopę procentową i otrzymuje zmienną stopę opartą na stawce WIBOR 6M.
  • cash-flow hedge – zabezpieczane ryzyko to ryzyko stopy procentowej, a w szczególności zmiany przepływów pieniężnych pozycji zabezpieczanej, spowodowane zmianami określonej stawki referencyjnej. Pozycjami zabezpieczanymi są: obligacje o zmiennym kuponie WZ1131. Instrumentami zabezpieczającymi są standardowe transakcje wymiany stopy procentowej (IRS), tzw. plain vanilla IRS w walucie PLN, w ramach, której Bank otrzymuje stałą stopę procentową i płaci zmienną stopę opartą na stawce WIBOR 6M.

Ryzyko płynności jest definiowane jak ryzyko polegające na utraceniu przez Bank możliwości wywiązania się z zobowiązań finansowych, przy czym płynność definiowana jest jako zdolność do:

  • finansowania aktywów i terminowego wywiązywania się z zobowiązań w toku normalnej działalności Banku lub w innych warunkach, bez konieczności poniesienia straty, przy czym – z uwagi na fakt, że utrzymanie płynności ma dla Banku charakter priorytetowy – optymalizacja kosztów płynności jest czynnikiem rozważanym w ostatniej kolejności;
  • pozyskiwania funduszy alternatywnych i uzupełniających do aktualnie posiadanych, w przypadku braku ich odnowienia i/lub przedterminowego wycofania, aby sprostać obecnemu lub potencjalnemu zapotrzebowaniu na środki ze strony obecnych deponentów, pokrycia akcji kredytowej i innych potencjalnych zobowiązań związanych m.in. z rozliczaniem transakcji pochodnych, czy ustanowionymi przez Bank zabezpieczeniami;
  • generowania przez Bank pozytywnego salda przepływów gotówkowych w określonym horyzoncie czasowym, niezależnie od rozwoju sytuacji makroekonomicznej, realizacji planów biznesowych oraz zmian w otoczeniu regulacyjnym.

Bank działa w środowisku opartym na regułach wolnorynkowych będąc uczestnikiem rynku finansowego, w szczególności rynków Klientów detalicznych, korporacyjnych oraz rynku międzybankowego, co oznacza istnienie dużego spektrum możliwości regulowania poziomu płynności, ale jednocześnie czyni Bank wrażliwym na występowanie kryzysów w każdym z tych środowisk. W Banku funkcjonuje zautomatyzowany system monitorowania ryzyka pozwalający pozyskiwać informacje w trybie dziennym na temat aktualnego poziomu ryzyka płynności przyszłej oraz informacje online na temat poziomu ryzyka płynności śróddziennej.

Bank rozróżnia następujące rodzaje płynności:

  • płynność natychmiastową (śróddzienną) – w okresie bieżącego dnia,
  • płynność przyszłą – w okresie powyżej bieżącego dnia, z dodatkowym podziałem na:
    • płynność bieżącą – w okresie do 7 dni,
    • płynność krótkoterminową – w okresie powyżej 7 dni do 1 miesiąca,
    • płynność średnio i długoterminową – w okresie powyżej 1 miesiąca.

Bank definiuje ryzyko płynności jako ryzyko utraty jego zdolności do:

  • terminowego regulowania zobowiązań płatniczych,
  • pozyskiwania alternatywnych i uzupełniających do aktualnie posiadanych funduszy,
  • generowania pozytywnego salda przepływów gotówkowych w określonym horyzoncie czasowym.

 

Polityka Banku w zakresie zarzadzania ryzykiem płynności polega na:

  • zrównoważonym, organicznym wzroście bilansu (wzrost aktywów musi być powiązany z odpowiadającym wzrostem finansowania tych aktywów za pomocą stabilnych pasywów) oraz transakcji i zobowiązań pozabilansowych;
  • ograniczeniu zależności Banku od zmienności warunków zewnętrznych oraz zapewnieniu, że w sytuacji kryzysu – lokalnego, globalnego lub dotyczącego bezpośrednio Banku – w krótkim okresie Bank będzie w stanie realizować swoje zobowiązania bez ograniczania spektrum świadczonych usług i inicjowania zmian w zakresie podstawowego profilu działalności. W przypadku sytuacji kryzysowej występującej w dłuższym horyzoncie, polityka Banku zakłada utrzymanie płynności, dopuszczając jednak zmiany kierunków rozwoju i wprowadzenie kosztownych procesów zmiany profilu działalności;
  • aktywnym ograniczaniu prawdopodobieństwa wystąpienia niekorzystnych zdarzeń mogących wpłynąć na sytuację płynnościową Banku. W szczególności dotyczy to zdarzeń mogących wpłynąć na ryzyko reputacji. Bank podejmie w takim przypadku działania w celu jak najszybszego przywrócenia zaufania Klientów i instytucji finansowych;
  • zapewnieniu wysokiej jakości standardów procesów dotyczących zarządzania płynnością. Działania zmierzające do poprawy jakości procesów dotyczących zarządzania płynnością mają w Banku najwyższy priorytet.

Głównym źródłem finansowania są zobowiązania wobec Klientów uzupełnione średnio- i długoterminowymi otrzymanymi liniami kredytowymi i kapitałem. Średnio- i długoterminowe otrzymane linie kredytowe z uwzględnieniem pożyczek podporządkowanych oraz środków pozyskanych w procesie sekurytyzacji portfela kredytów pochodzą głównie z grupy BNP Paribas, jak również Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOiR), Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), Banku Rozwoju Rady Europy (CEB) oraz innych instytucji finansowych. Polityka Banku dopuszcza także inne źródła finansowania, takie jak emisja własnych dłużnych papierów wartościowych, czy też transakcje strukturyzowane.

Na koniec grudnia 2021 r. Bank finansował portfel kredytów hipotecznych w CHF środkami w EUR i USD zawierając średnio- i długoterminowe transakcje wymiany walut.

Struktura finansowania kredytów

Bank ogranicza ryzyko finansowania, które wiąże się z zagrożeniem posiadania niewystarczających stabilnych źródeł finansowania w perspektywie średnio i długoterminowej oraz koniecznością poniesienia niedopuszczalnego poziomu strat.

Bank finansuje kredyty głównie za pomocą środków zgromadzonych przez Klientów w postaci depozytów bieżących i terminowych dążąc do utrzymania stabilnej relacji między tymi pozycjami, oraz środków zgromadzonych na rachunkach niebankowych instytucji finansowych, co prezentuje poniższa tabela:

Struktura finansowania portfela kredytowego Banku

XLS
w mln zł 31.12.2021
Kredyty netto 81 344
Źródła finansowania razem 104 445
Depozyty Klientów, w tym: 101 824
– Klienci indywidualni 44 771
– podmioty gospodarcze 53 305
– instytucje finansowe niebankowe 2 161
– instytucje sektora budżetowego 1 587
Zobowiązania wobec banków 2 621
Emisja dłużnych papierów wartościowych 0

Na koniec grudnia 2021 r., w stosunku do grudnia 2020 r., kwota finansowania hurtowego, otrzymanego z grupy BNP Paribas nie zmieniła się. Bank finansuje swoje kredyty w walutach obcych za pomocą depozytów przyjętych od Klientów wykorzystując, o ile to konieczne, transakcje wymiany walut. W przypadku konieczności Bank może skorzystać ze środkow pochodzących z pożyczek średnio- i długoterminowych z grupy BNP Paribas, która zapewnia stabilne finansowanie do pokrycia niedoborów w walutach: EUR, USD, CHF.

Na 31 grudnia 2021 r. struktura uruchomionych długoterminowych linii kredytowych przedstawiała się następująco:

Struktura pożyczek z Grupy BNP Paribas

XLS
w mln 31.12.2021
CHF 150
EUR 200
PLN 2 740

Struktura pożyczek z EBOiR, EBI i CEB

XLS
w mln 31.12.2021
PLN 101,5

Wskaźnik pokrycia wypływów płynności netto (LCR) dla Banku wyniósł na koniec grudnia 2021 r. 142,8% co stanowi spadek o 38,2 p.p. w stosunku do końca 2020 r. (181%). Spadek miary LCR wynika przede wszystkim ze wzrostu kredytów wiekszego od wzrostu pasywów Klientów.

Wskaźnik stabilnego finansowania netto (NSFR) dla Banku wyniósł na koniec grudnia 2021 r. 133,3% na poziomie jednostkowym oraz 131,2% na poziomie skonsolidowanym, co stanowi spadek w stosunku do końca 2020 r. o 9,5 p.p. na poziomie jednostkowym oraz 9,9 p.p. na poziomie skonsolidowanym. Spadek wynika z jednej strony ze wzrostu poziomu pasywów w trakcie roku oraz spadku pasywów od Klientów na koniec 2021 r. Z drugiej strony zmianie ulega struktura produktowa środków od Klientów po podwyżkach stóp procentowych od września 2021 r. więcej pasywów jest gromadzonych w formie depozytów terminowych, zamiast osadów na rachunkach bieżących i oszczędnościowych. Fluktuacje wskaźnika w 2021 r. nie były znaczne: na poziomie jednostkowym od 133,3% do 145,69%, oraz na poziomie skonsolidowanym od 131,1% do 143,3%.

Dodatkowo w procesie sekurytyzacji portfela kredytów Bank otrzymał finansowanie, którego wartość na koniec 2021 r. wyniosła 1 040,5 mln zł.

Bank definiuje ryzyko operacyjne, zgodnie z wymogami Komisji Nadzoru Finansowego zawartymi w Rekomendacji M, jako ryzyko poniesienia straty spowodowane przez niewłaściwe lub zawodne procesy wewnętrzne, ludzi, systemy techniczne lub wpływ czynników zewnętrznych. Określenie to obejmuje ryzyko prawne, natomiast nie obejmuje ryzyka strategicznego. Ryzyko operacyjne towarzyszy każdemu rodzajowi działalności bankowej. Bank identyfikuje ryzyko operacyjne jako trwale istotne.

System zarządzania ryzykiem operacyjnym

Bank utrzymuje i rozwija system zarządzania ryzykiem operacyjnym, który w sposób kompleksowy integruje zarządzanie poszczególnymi rodzajami ryzyka operacyjnego we wszystkich obszarach działalności Banku. Celem systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym jest zapewnienie bezpieczeństwa prowadzonej przez Bank działalności operacyjnej poprzez wdrożenie efektywnych mechanizmów identyfikacji, oceny i kwantyfikacji, monitorowania, kontroli, raportowania oraz podejmowanie działań ograniczających ryzyko operacyjne. Działania te uwzględniają struktury, procesy, zasoby i zakresy odpowiedzialności na różnych szczeblach organizacyjnych Banku.

Strategia zarządzania ryzykiem operacyjnym została opisana w dokumencie „Strategia zarządzania ryzykiem operacyjnym w BNP Paribas Bank Polska S.A.” zatwierdzonym przez Zarząd Banku oraz zaakceptowanym przez Radę Nadzorczą. Ramy organizacyjne oraz standardy zarządzania ryzykiem operacyjnym zostały opisane w dokumencie „Polityka ryzyka operacyjnego BNP Paribas Bank Polska S.A.”, przyjętym przez Zarząd Banku. Dokumenty te odnoszą się do wszystkich obszarów działalności Banku. Określają cele Banku i sposoby ich osiągnięcia w zakresie jakości zarządzania ryzykiem operacyjnym i dostosowania do wymogów prawnych wynikających z rekomendacji oraz uchwał wydanych przez lokalne organy nadzoru bankowego.

Cele Banku w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym to w szczególności utrzymanie wysokiego poziomu standardów zarządzania ryzykiem operacyjnym, zapewniających bezpieczeństwo depozytów Klientów, kapitałów Banku, stabilność wyniku finansowego Banku oraz utrzymanie ryzyka operacyjnego w ramach przyjętego apetytu i tolerancji na ryzyko operacyjne. Podstawową miarą służącą do pomiaru ryzyka w ramach przyjętego apetytu na ryzyko operacyjne jest wskaźnik strat operacyjnych odnotowanych przez Bank w ciągu przyjętego okresu czasu.  Rozwijając system zarządzania ryzykiem operacyjnym Bank kieruje się wymogami prawnymi, w tym w szczególności rekomendacjami i uchwałami krajowego nadzoru finansowego oraz standardami grupy BNP Paribas.

Zgodnie z „Polityką ryzyka operacyjnego BNP Paribas Bank Polska S.A.”, procesy zarządzania ryzykiem operacyjnym obejmują, między innymi:

  • identyfikację i ocenę ryzyka operacyjnego, w tym poprzez gromadzenie informacji o zdarzeniach operacyjnych, ocenę ryzyka w procesach i produktach oraz wyznaczanie kluczowych wskaźników ryzyka,
  • ustalanie apetytu i limitów ryzyka operacyjnego na poziomie całego Banku oraz poszczególnych obszarów biznesowych analizę ryzyka operacyjnego oraz jego monitorowanie i bieżącą kontrolę,
  • przeciwdziałanie podwyższonemu poziomowi ryzyka operacyjnego, w tym transfer ryzyka.

Zarząd Banku dokonuje okresowej oceny realizacji założeń polityki ryzyka operacyjnego i – jeśli to konieczne – zleca wprowadzanie niezbędnych korekt w celu usprawnienia tego systemu. W tym celu, Zarząd Banku jest regularnie informowany o skali i rodzajach ryzyka operacyjnego, na które narażony jest Bank, jego skutkach i metodach zarządzania ryzykiem operacyjnym. W szczególności zarówno Zarząd Banku jak i Rada Nadzorcza są regularnie informowane o kształtowaniu się miar apetytu na ryzyko operacyjne określonych w Strategii zarządzania ryzykiem operacyjnym.

Środowisko wewnętrzne

Bank precyzyjnie określa podział obowiązków w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym, który jest dostosowany do jego struktury organizacyjnej. Proces zarządzania ryzykiem operacyjnym realizowany jest w ramach trzech linii obrony. Na pierwszą linię obrony składa się zarządzanie ryzykiem w działalności operacyjnej Banku. Na drugą linię obrony składa się w szczególności zarządzanie ryzykiem przez pracowników specjalnie powoływanych do tego komórek organizacyjnych, niezależnie od zarządzania ryzykiem na pierwszej linii obrony oraz działalność komórki do spraw zgodności. Na trzecią linię obrony składa się działalność komórki audytu wewnętrznego.

W ramach drugiej linii obrony kompleksowy nadzór nad organizacją standardów i metod zarządzania ryzkiem operacyjnym sprawuje Departament Ryzyka Operacyjnego działający w ramach obszaru Ryzyka. Określanie i realizacja strategii Banku w zakresie ubezpieczeń, jako metody ograniczania ryzyk, stanowi kompetencję Departamentu Nieruchomości i Administracji. Natomiast zarządzanie ciągłością działania znajduje się w gestii Pionu Bezpieczeństwa i Zarządzania Ciągłością Działania.

W ramach zarządzania ryzykiem prawnym Pion Prawny monitoruje, identyfikuje i analizuje zmiany prawa powszechnego, ich wpływ na działalność Banku oraz postępowania sądowe i administracyjne, które dotyczą Banku. Bieżącym badaniem ryzyka braku zgodności oraz rozwojem i doskonaleniem adekwatnych technik jego kontroli zajmuje się Departament ds. Monitorowania Zgodności.

Mając na uwadze wzrost zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń noszących znamiona nadużycia lub przestępstwa, wymierzonych przeciwko aktywom Banku i jego Klientów, Bank rozszerzał i udoskonalał procesy przeciwdziałania, wykrywania i badania tego typu przypadków. Nadzorem czynności realizowanych w powyższym zakresie zajmuje się Departament Przeciwdziałania Nadużyciom, jako jednostka drugiej linii obrony. O efektywności wdrażanych przez Bank rozwiązań w powyższym zakresie informowany jest Zarząd Banku i Komitet Ryzyka przy Radzie Nadzorczej.

Identyfikacja i ocena ryzyka

Bank przywiązuje szczególną uwagę do procesów identyfikacji i oceny przyczyn bieżącej ekspozycji na ryzyko operacyjne w obrębie produktów bankowych. Bank dąży do zmniejszania poziomu ryzyka operacyjnego poprzez poprawę procesów wewnętrznych, a także do ograniczania ryzyka operacyjnego, towarzyszącego wprowadzaniu nowych produktów i usług, oraz zlecania czynności na zewnątrz (outsourcing).

Zgodnie z „Polityką ryzyka operacyjnego BNP Paribas Bank Polska S.A.”, analiza ryzyka operacyjnego ma na celu zrozumienie zależności występujących pomiędzy czynnikami generującymi to ryzyko i typami zdarzeń operacyjnych, a jej najważniejszym wynikiem jest określenie profilu ryzyka operacyjnego.

Profil ryzyka operacyjnego stanowi ocenę poziomu istotności tego ryzyka, rozumianego jako skala i struktura ekspozycji na ryzyko operacyjne, określająca stopień narażenia na to ryzyko (tj. na straty operacyjne), wyrażona w wybranych przez Bank wymiarach strukturalnych oraz wymiarach skali. Okresowa ocena i przegląd profilu ryzyka operacyjnego Banku przeprowadzane są w oparciu o analizę aktualnych parametrów ryzyka Banku, zmian i ryzyk występujących w otoczeniu Banku, realizacji strategii działalności biznesowej, jak również oceny adekwatności struktury organizacyjnej oraz efektywności funkcjonującego w Banku systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.

System kontroli wewnętrznej

Celem prowadzenia kontroli wewnętrznej jest efektywna kontrola ryzyka, w tym zapobieganie powstawaniu ryzyka lub też jego wczesne wykrycie. Rolą systemu kontroli wewnętrznej jest realizacja celów ogólnych i szczegółowych systemu kontroli wewnętrznej, które powinny być uwzględniane na etapie projektowania mechanizmów kontrolnych. Zasady systemu kontroli wewnętrznej określone zostały w „Polityce sprawowania kontroli wewnętrznej w BNP Paribas Bank Polska S.A.”, zatwierdzonej przez Zarząd Banku. Dokument ten określa główne zasady, ramy organizacyjne i standardy funkcjonowania środowiska kontroli w Banku, zachowując zgodność z wymogami KNF określonymi w Rekomendacji H. Szczegółowe uregulowania wewnętrzne, dotyczące poszczególnych obszarów działalności Banku dostosowane są do specyfiki prowadzonej przez Bank działalności. Za opracowanie szczegółowych regulacji odnoszących się do obszaru kontroli wewnętrznej, odpowiadają właściwe komórki organizacyjne Banku, zgodnie z zakresem przypisanych im zadań.

System kontroli wewnętrznej w Banku oparty jest na modelu 3 linii obrony.

Bank zapewnia sprawowanie kontroli wewnętrznej poprzez niezależne monitorowanie przestrzegania mechanizmów kontrolnych, obejmujące weryfikację bieżącą i testowanie. Bank w 2021 wzmocnił środowisko kontrolne m.in. poprzez rozbudowę narzędzia służącego do ewidencji i zarządzania testowaniem środowiska kontroli wewnętrznej.

Kontrola i monitorowanie

Bank dokonuje okresowej weryfikacji funkcjonowania wdrożonego systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz jego adekwatności do aktualnego profilu ryzyka Banku. Przeglądy organizacji systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym są dokonywane w ramach kontroli okresowej przez Pion Audytu Wewnętrznego, który nie uczestniczy bezpośrednio w procesie zarządzania ryzykiem operacyjnym, natomiast dostarcza profesjonalnej i niezależnej opinii, wspierając osiąganie celów Banku. Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad kontrolą systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz ocenia jej adekwatność i skuteczność.

Wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka operacyjnego

Bank zgodnie z obowiązującymi regulacjami wyznacza kapitał regulacyjny na pokrycie ryzyka operacyjnego. Do kalkulacji Bank stosuje metodę standardową (STA). W zakresie podmiotów zależnych wobec Banku, w ujęciu skonsolidowanym, wymogi odnoszące się do tych podmiotów są wyznaczane wg metody wskaźnika bazowego (BIA).

Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w podmiotach zależnych Banku

Zgodnie z regulacjami nadzorczymi, w Banku sprawowany jest nadzór nad ryzykiem operacyjnym związanym z działalnością jego podmiotów zależnych. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w podmiotach zależnych realizowane jest w ramach dedykowanych jednostek/ osób do tego powołanych. Sposób i metody zarządzania ryzykiem operacyjnym w podmiotach zależnych zorganizowane są adekwatnie do zakresu działania podmiotu oraz profilu jego działalności, zgodnie z zasadami obowiązującymi w Banku.

Zarządzanie ryzykiem ESG

  • 102-11
  • 102-15
  • 102-30
  • 103-1
  • 103-2
  • 103-3
  • TCFD
  • TCFD

Rodzaje ryzyk zidentyfikowane jako potencjalnie materialne, analizowane są pod kątem istotności – wynikiem jest lista ryzyk istotnych. W celu dokonania oceny istotności ryzyk Banku:

  • Definiuje pojęcie istotności ryzyk,
  • Definiuje czynniki determinujące istotność ryzyk,
  • Przeprowadza ocenę istności ryzyk,
  • Sporządza raport z przeprowadzonej oceny istotności ryzyk.

Proces oceny istotności jest wspólny dla wszystkich ryzyk.

W efekcie uznania w 2020 r. ryzyka ESG jako istotnego dla Banku konieczne stało się uwzględnienie wpływu czynników z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego w tradycyjnym modelu zarządzania ryzykiem. W oparciu o powyższe uwzględniono ryzyko ESG w Strategii zarządzania ryzykiem oraz Apetycie na ryzyko. W celu ograniczenia i kontroli ryzyka, opracowano także zasady pomiaru ryzyka ESG w procesie wyznaczania kapitału wewnętrznego Banku (ICAAP). Plan kapitałowy BNP Paribas Bank Polska S.A. na lata 2022-2025 uzupełniono o limity na pokrycie ryzyka ESG wyznaczone w oparciu o dokonany pomiar ryzyka.

W 2021 r. w odpowiedzi na wymogi Wytycznych EBA/GL/2020/06 z dnia 29 maja 2020 r. dot. udzielania i monitorowania kredytów, Bank opracował kwestionariusze oceny ESG, które zostały zaimplementowane w procesie kredytowym. Celem oceny jest zidentyfikowanie wszelkich ryzyk powiązanych z czynnikami ESG wpływającymi na sytuację finansową Klientów, jak również wpływu działalności gospodarczych Klientów na czynniki ESG (zasada podwójnej materialności). Opracowane zostały także Zasady zarządzania ryzykiem ESG w BNP Paribas Bank Polska S.A.

Analizując ryzyko ESG Bank bierze pod uwagę czynniki ESG, które mogą mieć pozytywny lub negatywny wpływ na wyniki finansowe, wypłacalność Klientów lub na wartość przedsiębiorstwa, jak również wpływ działalności gospodarczej Klienta na czynniki ESG.

  • Emisje gazów cieplarnianych,
  • Zużycie energii i wydajność,
  • Zanieczyszczenia wody, powietrza i gleby,
  • Efektywne zarządzanie zużyciem wody (ryzyko niedoboru słodkiej wody),
  • Degradacja gleby,
  • Wylesianie,
  • Zużycie zasobów naturalnych,
  • Zarządzanie odpadami,
  • Bioróżnorodność i ochrona ekosystemu,
  • Ryzyko braku transformacji energetycznej,
  • Rozwój w dziedzinie technologii niskoemisyjnych i innych technologii środowiskowych (ryzyko przejścia),
  • Ograniczenia regulacyjne, w tym dodatkowe podatki i opłaty np. podatek węglowy (ryzyko przejścia),
  • Ryzyko fizyczne związane ze zmianami klimatu (ekstremalne zjawiska pogodowe i stopniowo pogarszające się warunki klimatyczne), w tym skutki klęsk żywiołowych, które mogą wpłynąć m.in. na spadek wartości aktywów,
  • Zmiany w nastrojach i preferencjach konsumentów związane z rosnącą świadomością ryzyka środowiskowego,
  • Ryzyko odpowiedzialności finansowej za negatywny wpływ prowadzonej działalności (odszkodowania, kary),
  • Integracja różnych grup społecznych,
  • Wspieranie spójności społecznej,
  • Poszanowanie różnorodności,
  • Ochrona sygnalistów,
  • Inwestycje w kapitał ludzki i społeczności,
  • Przeciwdziałanie dyskryminacji na wszelkim tle,
  • Zwalczanie nierówności oraz wspieranie równości szans,
  • Bezpieczne i zdrowe środowisko pracy,
  • Zdrowie i bezpieczeństwo Klientów, społeczności lokalnych, otoczenia,
  • Ochrona prywatności Klientów,
  • Szkolenia i rozwój,
  • Nieprzestrzeganie praw człowieka (praca przymusowa, praca dzieci, współczesne niewolnictwo),
  • Nieprzestrzeganie praw pracowniczych: prawo do zrzeszania się, prawo do strajku, prawo do układów zbiorowych, standardy etyczne dotyczące zatrudnienia,
  • Ryzyko braku prewencji zagrożeń wobec terroryzmu i cyberprzestępczości,
  • Choroby zakaźne (dotykające ludzi lub zwierzęta),
  • Ryzyko odpowiedzialności finansowej za negatywny wpływ prowadzonej działalności (odszkodowania, kary),
  • Nieetyczne i nieuczciwe praktyki biznesowe,
  • Nieprzestrzeganie standardów ładu korporacyjnego (kodeks etyki, mechanizmy zgłaszania skarg i nieprawidłowości, transparentności informacji),
  • Różnorodność płci w organach korporacyjnych,
  • Audyt wewnętrzny,
  • Niezależność zarządu,
  • Wynagrodzenie kierownictwa,
  • Nadużycia i praktyki korupcyjne,
  • Prawa akcjonariuszy,
  • Zaangażowanie interesariuszy,
  • Wadliwe systemy kontroli ryzyka ESG,
  • Wymogi w łańcuchu dostaw,
  • Zgodność z regulacjami sektora niefinansowego,
  • Ryzyko odpowiedzialności finansowej za negatywny wpływ prowadzonej działalności (odszkodowania, kary).

Szczegółowy opis podejścia Banku do zarządzania szansami i ryzykami związanymi ze zmianą klimatu znajduje się w rozdziale Perspektywa środowiskowa.

Dodatkowo Bank zwraca szczególną uwagę na finansowanie sektorów uznanych za wrażliwe pod kątem ryzyka ESG i ogranicza swój udział w branżach powszechnie uznanych za szczególnie szkodliwe i niezgodne z założeniami zrównoważonego rozwoju.

W każdym z sektorów, które Bank uznał za szczególnie szkodliwe, realizujemy Polityki i Zasady CSR wobec Klientów w nich działających. Aby zostać Klientem Banku lub uzyskać finansowanie podmiot musi spełnić szereg wymogów uregulowanych w Polityce dla danego sektora. Wobec sektorów szczególnie szkodliwych pod kątem zrównoważonego rozwoju Bank podejmuje strategiczne decyzje o wyjściu z obsługiwania Klientów do nich należących.

Polityki sektorowe CSR zostały szczegółowo opisane w rozdziale Perspektywa biznesowa.

Ważnym aspektem dla Banku jest także ryzyko regulacyjne, wynikające ze zmian w środowisku prawnym związanym ze strategią ESG. Bank na bieżąco śledzi prace organów nadzoru oraz propozycje legislacyjne dotyczące sektora finansowego, w celu właściwego zarządzania ryzykiem i jego kontroli. Bank dostrzega zmiany w obszarze ESG i przyjmuje, że będą one miały realny wpływ na jego funkcjonowanie.

Bank analizuje możliwy wpływ trendów związanych ze zmianą klimatu poprzez identyfikację szans i zagrożeń dla swojej działalności i perspektyw rozwoju. W tym celu wyróżnił ryzyka i szanse związane z klimatem w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.

Szczegółowy opis podejścia Banku do zarządzania szansami i ryzykami związanymi ze zmianą klimatu znajduje się w rozdziale Perspektywa środowiskowa.

W Banku działają skuteczne systemy kontroli funkcjonalnej, zarządzania ryzykiem, nadzoru nad zgodnością działalności z prawem (Compliance), a także audyt i kontrola wewnętrzna. Równoległe funkcjonowanie wszystkich wyżej wymienionych elementów umożliwia sprawowanie stałego i skutecznego nadzoru w zakresie przeciwdziałania korupcji.

Poprzedni temat
Zarządzanie kwestiami ESG
Następny temat
Etyka

Wyniki wyszukiwania