Raport Zintegrowany 2020

Sprawozdanie z  sytuacji finansowej

Aktywa

Suma bilansowa Banku według stanu na koniec 2020 r. wyniosła 115 668 150 tys. zł i była wyższa o 9 076 020 tys. zł, tj. o 8,5%, w porównaniu do końca 2019 r.

Najważniejszą zmianą w strukturze aktywów Banku w porównaniu do końca 2019 r. był wzrost udziału portfela papierów wartościowych (+4,9 p.p.) przy równoczesnym spadku udziału portfela kredytowego (suma portfeli wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz według wartości godziwej), który obniżył się o 4,0 p.p. oraz kasy i środków w Banku Centralnym o 1,4 p.p.

W strukturze aktywów dominują kredyty i pożyczki udzielone Klientom (sumy portfeli wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wg wartości godziwej), które stanowiły 62,2% wszystkich aktywów na koniec 2020 r. w porównaniu do 66,3% na koniec 2019 r. Wzrost wartości wolumenu kredytów i pożyczek netto wyniósł 1 360 865 tys. zł (+1,9%) i dotyczył portfela Klientów indywidualnych (+13,1%) przy jednoczesnym spadku portfela Klientów instytucjonalnych (-5,8%). Na wzrost wartości portfela wpłynęło m.in. osłabienie złotego względem CHF, EUR i USD, związane z rozwojem pandemii koronawirusa i jej wpływem na rynki walutowe.

Drugą, co do wielkości pozycją aktywów były papiery wartościowe, które stanowiły 29,4% sumy bilansowej na koniec 2020 r. (na koniec 2019 r.: 24,5%). W 2020 r. ich wartość wzrosła o 7 850 008 tys. zł, czyli o 30,1%, przede wszystkim w rezultacie zwiększenia portfela obligacji emitowanych przez banki oraz obligacji emitowanych przez pozostałe instytucje finansowe (w tym przez BGK oraz PFR w ramach programów związanych z tzw. tarczą antykryzysową).

Jednocześnie z powyższymi zmianami nastąpił spadek udziału pozycji kasy i środków w Banku Centralnym z 4,4% do 3,0% (wartościowo o 1 236 276 tys. zł, tj. o 26,5%) oraz wzrost udziału pochodnych instrumentów finansowych z 0,8% do 1,3% (wzrost o 730 731 tys. zł, tj. o 91,2%).

w tys. zł 31.12.2020 31.12.2019 zmiana
tys. zł %
Kasa i środki w Banku Centralnym 3 421 866 4 658 142 (1 236 276) (26,5%)
Należności od banków 555 289 526 595 28 694 5,4%
Pochodne instrumenty finansowe 1 531 617 800 886 730 731 91,2%
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczającej 531 793 228 120 303 673 133,1%
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu 70 446 975 68 651 562 1 795 413 2,6%
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg wartości godziwej przez rachunek zysków i strat 1 539 848 1 974 396 (434 548) (22,0%)
Papiery wartościowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu 23 361 022 17 916 645 5 444 377 30,4%
Instrumenty finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez rachunek zysków i strat 371 856 241 427 130 429 54,0%
Papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody 10 228 560 7 953 358 2 275 202 28,6%
Inwestycje w jednostkach zależnych 140 765 152 512 (11 747) (7,7%)
Wartości niematerialne 651 202 519 124 132 078 25,4%
Rzeczowe aktywa trwałe 1 468 673 1 214 434 254 239 20,9%
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 613 553 844 049 (230 496) (27,3%)
Aktywa z tytułu bieżącego podatku dochodowego 12 271 12 271
Inne aktywa 792 860 910 880 (118 020) (13,0%)
Aktywa razem 115 668 150 106 592 130 9 076 020 8,5%

Portfel kredytowy

Struktura i jakość portfela kredytowego

Na koniec 2020 r. kredyty i pożyczki brutto udzielone Klientom (suma portfeli wycenianych wg zamortyzowanego kosztu i wycenianego wg wartości godziwej) wyniosły 75 256 639 tys. zł i wzrosły o 1 334 686 tys. zł, tj. o 1,8% w porównaniu do końca 2019 r.

Portfel kredytów i pożyczek brutto wycenianych według zamortyzowanego kosztu w analizowanym okresie wyniósł 73 540 959 tys. zł i zwiększył się o 1 735 570 tys. zł, tj. o 2,4% w porównaniu do końca 2019 r.

w tys. zł 31.12.2020 31.12.2019
tys. zł udział % tys. zł udział %
Podmioty gospodarcze z wyłączeniem rolników 29 989 406 40,8% 31 117 618 43,3%
Rolnicy 8 118 713 11,0% 8 732 840 12,2%
Klienci indywidualni 33 802 097 46,0% 29 997 525 41,8%
– kredyty na nieruchomości 22 559 727 30,7% 18 526 757 25,8%
złotowe 17 687 284 24,1% 13 634 997 19,0%
walutowe 4 872 443 6,6% 4 891 760 6,8%
– kredyty gotówkowe 7 312 444 9,9% 7 404 864 10,3%
– pozostałe kredyty detaliczne 3 929 926 5,3% 4 065 904 5,7%
Należności leasingowe 920 944 1,3% 1 250 960 1,7%
Sektor budżetowy 101 382 0,1% 129 915 0,2%
Niebankowe podmioty finansowe 608 417 0,8% 576 531 0,8%
Kredyty i pożyczki brutto 73 540 959 100,0% 71 805 389 100,0%

Kredyty i pożyczki brutto wyceniane wg zamortyzowanego kosztu – struktura podmiotowa na 31.12.2020 r.

Kredyty i pożyczki brutto wyceniane wg zamortyzowanego kosztu – struktura podmiotowa na 31.12.2019 r.

Wartość kredytów i pożyczek brutto udzielonych Klientom indywidualnym wyniosła na koniec 2020 r. 33 802 097 tys. zł (wzrost o 3 804 572 tys. zł, tj. o 12,7% w porównaniu do końca 2019 r.). Ich udział w portfelu kredytowym wycenianym według zamortyzowanego kosztu w analizowanym okresie wyniósł 46,0% (+4,2 p.p. w porównaniu do końca 2019 r.). Ponad dwie trzecie (66,7%) zaangażowania kredytowego Klientów indywidualnych stanowią kredyty na nieruchomości, które na koniec 2020 r. wyniosły 22 559 727 tys. zł. W strukturze kredytów mieszkaniowych 78,4% to kredyty udzielone w PLN, natomiast 21,4% to kredyty udzielone w CHF (w porównaniu do końca grudnia 2019 r. udział CHF spadł o 4,7 p.p.).

Wartość portfela kredytów i pożyczek brutto udzielonych podmiotom gospodarczym (z wyłączeniem rolników) wyniosła 29 989 406 tys. zł (spadek o 1 128 212 tys. zł, tj. o 3,6% w porównaniu do końca 2019 r.). Ich udział w analizowanym portfelu kredytowym na koniec 2020 r. wyniósł 40,8% i spadł o 2,6 p.p. wobec końca 2019 r. Niemal połowę tego portfela (46,2%) stanowią kredyty o charakterze bieżącym. Od II kwartału 2020 r. widoczne stało się ograniczenie popytu na kredyt ze strony podmiotów gospodarczych oraz spadek udziału finansowania o charakterze bieżącym (-5,3 p.p. w porównaniu do końca 2019 r.).

Wolumen kredytów udzielonych rolnikom indywidualnym na koniec 2020 r. wyniósł 8 118 713 tys. zł, odnotowując spadek o 7,0%, w stosunku do grudnia 2019 r.

Wartość należności leasingowych wyniosła 920 944 tys. zł (spadek o 26,4% w porównaniu do końca 2019 r). Ich udział w portfelu kredytowym wycenianym według zamortyzowanego kosztu w analizowanym okresie wyniósł 1,3% (1,7% na koniec 2019 r.).

Wolumen kredytów udzielonych niebankowym podmiotom finansowym oraz instytucjom sektora budżetowego wyniósł łącznie 709 799 tys. zł, pozostając na poziomie zbliżonym do grudnia 2019 r. (706 446 tys. zł).

Wskaźnik udziału ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości w kredytach i pożyczkach brutto udzielonych Klientom i wycenianych według zamortyzowanego kosztu wyniósł 5,5% na koniec 2020 r. i nieznacznie (-0,4 p.p.) spadł w porównaniu do końca 2019 r.

tys. zł 31.12.2020 31.12.2019
Razem
brutto
w tym:
z utratą
wartości
udział % Razem
brutto
w tym:
z utratą
wartości
udział %
Kredyty instytucjonalne z wyłączeniem rolników 30 699 205 1 675 724 5,5% 31 824 064 1 960 187 6,2%
Rolnicy 8 118 713 789 395 9,7% 8 732 840 768 651 8,8%
Klienci indywidualni 33 802 097 1 444 716 4,3% 29 997 525 1 332 616 4,4%
– kredyty na nieruchomości 22 559 727 672 458 3,0% 18 526 757 523 852 2,8%
złotowe 17 687 284 275 967 1,6% 13 634 997 218 053 1,6%
walutowe 4 872 443 396 491 8,1% 4 891 760 305 799 6,3%
– kredyty gotówkowe 7 312 444 595 880 8,1% 7 404 864 607 222 8,2%
– pozostałe kredyty detaliczne 3 929 926 176 378 4,5% 4 065 904 201 542 5,0%
Należności leasingowe 920 944 158 439 17,2% 1 250 960 169 340 13,5%
Kredyty i pożyczki brutto 73 540 959 4 068 274 5,5% 71 805 389 4 230 794 5,9%

w tys. zł 31.12.2020 31.12.2019 zmiana
tys. zł %
Kredyty i pożyczki brutto udzielone klientom, razem 73 540 959 71 805 389 1 735 570 2,4%
Odpisy na należności (3 093 984) (3 153 827) 59 843 (1,9%)
Kredyty i pożyczki netto udzielone klientom, razem 70 446 975 68 651 562 1 795 413 2,6%
Ekspozycje bez przesłanek utraty wartości
Zaangażowanie bilansowe brutto 69 472 685 67 574 595 1 898 090 2,8%
Odpis (1 052 717) (896 674) (156 043) 17,4%
Zaangażowanie bilansowe netto 68 419 968 66 677 921 1 742 047 2,6%
Ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości (faza 3)
Zaangażowanie bilansowe brutto 4 068 274 4 230 794 (162 520) (3,8%)
Odpis z tytułu utraty wartości (2 041 267) (2 257 153) 215 886 (9,6%)
Zaangażowanie bilansowe netto 2 027 007 1 973 641 53 366 2,7%
Wskaźniki
Udział ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości w portfelu brutto 5,5% 5,9% (0,4 pp)
Pokrycie odpisami ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości (50,2%) (53,4%) 3,2 pp

Wartość posiadanych zabezpieczeń dla kredytów Klientów na koniec 2020 r. wyniosła 2 649 256 tys. zł. Szczegółowe informacje na temat posiadanych zabezpieczeń zawarte są w Nocie nr 55.2. Jednostkowego Sprawozdania Finansowego BNP Paribas Bank Polska S.A. za okres 12 miesięcy zakończony 31.12.2020 r.

W grudniu 2017 r. Bank dokonał transakcji sekurytyzacji portfela kredytów gotówkowych i samochodowych. Zawarta transakcja jest sekurytyzacją tradycyjną polegającą na przeniesieniu prawa własności sekurytyzowanych wierzytelności na rzecz spółki BGZ Poland ABS1 DAC (SPV) z siedzibą w Irlandii. Okres rewolwingowy wynosił 24 miesiące i zakończył się w grudniu 2019 r. Od stycznia 2020 r. transakcja podlega amortyzacji.

W wyniku sekurytyzacji Bank uzyskał finansowanie działalności w zamian za oddanie praw do przyszłych przepływów wynikających z sekurytyzowanego portfela kredytów o wartości wynoszącej na 22.11.2017 r. (tzw. cut-off) 2 300 471 tys. zł. Maksymalny termin pełnego wykupu obligacji i spłaty pożyczki to 27.04.2032 r.

SPV wyemitowała na bazie sekurytyzowanych aktywów obligacje o łącznej wartości 2 180 850 tys. zł i otrzymała pożyczkę w wysokości 119 621 tys. zł, które zostały zabezpieczone poprzez zastaw rejestrowy na prawach do przepływów pieniężnych z sekurytyzowanych aktywów. Na koniec grudnia 2020 r. wartość obligacji i pożyczki wynosiła łącznie 1 390 318 tys. zł.

Główną korzyścią przeprowadzonej transakcji jest pozytywny wpływ na wskaźniki adekwatności kapitałowej oraz poprawa płynności i dywersyfikacja źródeł finansowania.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego. W związku z powyższym Bank rozpoznaje sekurytyzowane aktywa w pozycji Kredyty i pożyczki udzielone Klientom na 31 grudnia 2020 r. według wartości netto 1 393 049 tys. zł.

Bank pełni funkcję serwisera w przedmiotowej transakcji.

W 2020 r. na transakcję miały wpływ czynniki związane ze skutkami epidemii koronawirusa. Z jednej strony na wartość przepływów i przyszłych przepływów w transakcji wpływały odroczenia spłat rat kredytowych udzielane od 19 marca 2020 r. przez Bank w celu złagodzenia ewentualnych negatywnych skutków związanych z epidemią koronawirusa oraz wynikające z Ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19.

Z drugiej strony wpływ miały również decyzje Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu podstawowych stóp procentowych NBP, w szczególności stopy referencyjnej do 0,1% w dniu 29 maja 2020 r., które skutkowały obniżeniem maksymalnego oprocentowania kredytów i pożyczek a także spadek rynkowych stawek WIBOR.

W chwili obecnej nie jest możliwe precyzyjne oszacowanie przez Bank wpływu epidemii koronawirusa na tę transakcję, w szczególności związanego z ewentualnym długotrwałym pogorszeniem sytuacji kredytobiorców.

Zobowiązania i kapitał własny

Według stanu na 31 grudnia 2020 r. łączna wartość zobowiązań Banku wynosiła 103 614 612 tys. zł i była o 8 206 784 tys. zł, tj. o 8,6% wyższa niż na koniec 2019 r. Udział zobowiązań w sumie zobowiązań i kapitału własnego Banku wyniósł w analizowanym okresie 89,6% (+0,1 p.p. w porówaniu do końca 2019 r.).

Największymi zmianami w strukturze zobowiązań w 2020 r. był spadek udziału zobowiązań wobec Klientów, jak również wzrost udziału pozycji takich jak: zobowiązania podporządkowane, zobowiązania wobec banków, korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej oraz pochodne instrumenty finansowe.

W strukturze zobowiązań dominują zobowiązania wobec Klientów. Ich udział na koniec 2020 r. wyniósł 88,3% i obniżył się w porównaniu do końca 2019 r. o 4,4 p.p. W ujęciu wartościowym wolumen tych zobowiązań zwiększył się o 3 021 224 tys. zł, tj. o 3,4% w porównaniu do grudnia 2019 r. i wyniósł 91 466 551 tys. zł. Wzrost ten miał miejsce pomimo obniżenia stóp procentowych NBP niemal do zera, skutkującego obniżeniem oprocentowania depozytów bankowych.

w tys. zł 31.12.2020 31.12.2019 zmiana
tys. zł %
Zobowiązania wobec Banku Centralnego 84 675 0 84 675 0.0%
Zobowiązania wobec banków 2 831 538 1 018 776 1 812 762 177,9%
Pochodne instrumenty finansowe 1 521 148 815 637 705 511 86,5%
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej 542 719 224 218 318 501 142,0%
Zobowiązania wobec klientów 91 466 551 88 445 327 3 021 224 3,4%
Zobowiązania podporządkowane 4 306 539 1 882 064 2 424 475 128,8%
Zobowiązania z tytułu leasingu 968 592 601 157 367 435 61,1%
Pozostałe zobowiązania 1 234 157 1 852 051 (617 894) (33,4%)
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego 0 38 061 (38 061) (100,0%)
Rezerwy 658 693 530 537 128 156 24,2%
Zobowiązania razem 103 614 612 95 407 828 8 206 784 8,6%
Kapitał akcyjny 147 419 147 419 0 0.0%
Kapitał zapasowy 9 110 976 9 110 976 0 0.0%
Pozostałe kapitały rezerwowe 2 208 982 1 572 757 636 225 40,5%
Kapitał z aktualizacji wyceny 255 887 125 240 130 647 104,3%
Zyski zatrzymane 330 274 227 910 102 364 44,9%
– wynik z lat ubiegłych (400 786) (400 786) 0 0.0%
– wynik bieżącego okresu 731 060 628 696 102 364 16,3%
Kapitał własny razem 12 053 538 11 184 302 869 236 7,8%
Zobowiązania i kapitał własny razem 115 668 150 106 592 130 9 076 020 8,5%

W porównaniu do końca 2019 r. największy wzrost udziału w sumie zobowiązań odnotowano w przypadku zobowiązań podporządkowanych (+2,2 p.p., do poziomu 4,2%). Na koniec 2020 r. wyniosły one 4 306 539 tys. zł (wzrost o 2 424 475 tys. zł, tj. o 128,8% przede wszystkim w efekcie zawartej 7 grudnia 2020 r. z BNP Paribas S.A. umowy nieodnawialnej pożyczki podporządkowanej w kwocie 2 300 000 tys. zł.

Kapitały własne według stanu na 31 grudnia 2020 r. wyniosły 12 053 538 tys. zł i wzrosły w porównaniu do 31 grudnia 2019 r. o 7,8% tj. o 869 236 tys. zł. Udział kapitału własnego razem w sumie zobowiązań i kapitału własnego Banku wyniósł na koniec 2020 r. 10,4% (wobec 10,5% na koniec roku poprzedniego).

Zobowiązania wobec Klientów

Na koniec 2020 r. zobowiązania wobec Klientów wynosiły 91 466 551 tys. zł i były wyższe o 3 021 224 tys. zł, tj. o 3,4% w porównaniu do końca 2019 r., pomimo istotnego spadku oprocentowań depozytów bankowych w rezultacie obniżek stóp procentowych do poziomu bliskiego zeru.

W układzie podmiotowym wzrost dotyczył przede wszystkim zobowiązań wobec podmiotów gospodarczych (stan na koniec 2020 r.: 43 657 049 tys. zł), których wolumen zwiększył się o 3 365 759 tys. zł, tj. o 8,4% w porównaniu do stanu na koniec 2019 r. (w tym głównie w depozytach bieżących, wzrost o 11 030 816 tys. zł, tj. o 37,7%, przy spadku depozytów terminowych). Udział tego segmentu w strukturze zobowiązań wobec Klientów ogółem wzrósł do 47,7% wobec 45,6% na koniec grudnia 2019 r.

Przyrost wolumenów został również odnotowany w przypadku depozytów Klientów indywidualnych, których stan na koniec 2020 r. wynosił 43 578 012 tys. zł i był o 1 296 423 tys. zł, tj. o 3,1% wyższy w porównaniu do stanu na koniec 2019 r. Jednocześnie udział depozytów klientów indywidualnych w strukturze zobowiązań wobec Klientów ogółem obniżył się do poziomu 47,6% wobec 47,8% na koniec 2019 r.

Spadek został odnotowany w przypadku depozytów niebankowych podmiotów finansowych (na koniec 2020 r. wyniosły one 2 965 519 tys. zł, tj. o 1 904 981 tys. zł, czyli 39,1% mniej niż na koniec 2019 r.).

Wolumen depozytów instytucji sektora budżetowego wzrósł o 264 023 tys. zł (tj. o 26,4%, do poziomu 1 265 971 tys. zł na koniec 2020 r.).

Zobowiązania wobec Klientów – struktura podmiotowa na 31.12.2020 r.

Zobowiązania wobec Klientów – struktura podmiotowa na 31.12.2019 r.

Udział rachunków bieżących w strukturze zobowiązań wobec Klientów ogółem wyniósł na koniec 2020 r. 85,9%, odnotowując wzrost o 20,6 p.p. w porównaniu do końca 2019 r. Środki zdeponowane na rachunkach bieżących wyniosły 78 590 037 tys. zł i zwiększyły się o 20 813 897 tys. zł, tj. o 36,0%. Wzrost ten dotyczył wszystkich grup Klientów: podmiotów gospodarczych (+11 030 816 tys. zł, tj. o 37,7%), Klientów indywidualnych (+8 551 216 tys. zł, tj. o 31,4%), niebankowych podmiotów gospodarczych (+908 323 tys. zł, tj. o 192,0%) oraz instytucji sektora budżetowego (+323 542 tys. zł, tj. o 41,1%).

Udział depozytów terminowych w strukturze zobowiązań wobec Klientów w analizowanym okresie wyniósł 11,4% i spadł o 19,6 p.p. w porównaniu do końca 2019 r. Wartościowo lokaty terminowe spadły o 17 018 100 tys. zł, tj. o 62,1% w porównaniu do grudnia 2019 r. i osiągnęły poziom 10 384 101 tys. zł. Spadek ten dotyczył przede wszystkim podmiotów gospodarczych oraz Klientów indywidualnych (odpowiednio o: 7 613 148 tys. zł oraz 7 426 320 tys. zł).

Udział innych zobowiązań w strukturze zobowiązań wobec Klientów wyniósł 1,2% (wzrost o 0,1 p.p. w porównaniu do grudnia 2019 r.). Ich wolumen wyniósł 1 101 862 tys. zł.

31.12.2020 31.12.2019
tys. zł udział % tys. zł udział %
Rachunki bieżące 78 590 037 85,9% 57 776 140 65,3%
Depozyty terminowe 10 384 101 11,4% 27 402 201 31,0%
Zobowiązania z tytułu rozliczeń sekuratyzacji 1 390 551 1,5% 2 298 573 2,6%
Inne zobowiązania 1 101 862 1,2% 968 413 1,1%
Zobowiązania wobec klientów 91 466 551 100,0% 88 445 327 100,0%

Kapitał własny

Według stanu na koniec 2020 r. kapitał własny Banku wyniósł 12 053 538 tys. zł i był o 869 236 tys. zł, tj. o 7,8% wyższy niż na koniec 2019 r.

Zgodnie z Uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BNP Paribas Bank Polska S.A. z dnia 29 czerwca 2020 r. cały zysk Banku za rok 2019, w kwocie 628 696 tys. zł, przeznaczony został na kapitał rezerwowy. Dodatkowo na wzrost wartości kapitału własnego wpłynęła poprawa kapitału z aktualizacji wyceny (o 130 582 tys. zł w porównaniu do końca 2019 r.).

Wyniki wyszukiwania