Sprawozdanie z  sytuacji finansowej

Suma bilansowa Grupy według stanu na koniec 2020 r. wyniosła 119 577 288 tys. zł i była wyższa o 9 623 146 tys. zł, tj. o 8,8%, w porównaniu do końca 2019 r.

Najważniejszą zmianą w strukturze aktywów Grupy w porównaniu do końca 2019 r. był wzrost udziału portfela papierów wartościowych (+4,7 p.p.) przy równoczesnym spadku udziału portfela kredytowego (suma portfeli wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz według wartości godziwej), który obniżył się o 3,9 p.p. oraz kasy i środków w Banku Centralnym o 1,4 p.p.

W strukturze aktywów dominują kredyty i pożyczki udzielone Klientom (sumy portfeli wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wg wartości godziwej), które stanowiły 63,3% wszystkich aktywów na koniec 2020 r. w porównaniu do 67,1% na koniec 2019 r. Wzrost wartości wolumenu kredytów i pożyczek netto wyniósł 1 826 078 tys. zł (+2,5%) i dotyczył portfela Klientów indywidualnych (+13,1%) przy jednoczesnym spadku portfela Klientów instytucjonalnych (-4,4%). Na wzrost wartości portfela wpłynęło m.in. osłabienie złotego względem CHF, EUR i USD, związane z rozwojem pandemii koronawirusa i jej wpływem na rynki walutowe.

Drugą, co do wielkości pozycją aktywów były papiery wartościowe, które stanowiły 28,4% sumy bilansowej na koniec 2020 r. (na koniec 2019 r.: 23,7%). W 2020 r. ich wartość wzrosła o 7 849 725 tys. zł, czyli o 30,1%, przede wszystkim w rezultacie zwiększenia portfela obligacji emitowanych przez banki oraz obligacji emitowanych przez pozostałe instytucje finansowe (w tym przez BGK oraz PFR w ramach programów związanych z tzw. tarczą antykryzysową).

Jednocześnie z powyższymi zmianami nastąpił spadek udziału pozycji kasy i środków w Banku Centralnym z 4,2% do 2,9% (wartościowo o 1 236 294 tys. zł, tj. o 26,5%) oraz wzrost udziału pochodnych instrumentów finansowych z 0,7% do 1,3% (wzrost o 730 731 tys. zł, tj. o 91,2%).

Na koniec 2020 r. kredyty i pożyczki brutto udzielone Klientom (suma portfeli wycenianych wg zamortyzowanego kosztu i wycenianego wg wartości godziwej) wyniosły 78 999 754 tys. zł i wzrosły o 1 818 338 tys. zł, tj. o 2,4% w porównaniu do końca 2019 r.

Portfel kredytów i pożyczek brutto wycenianych według zamortyzowanego kosztu w analizowanym okresie wyniósł 77 284 074 tys. zł i zwiększył się o 2 219 222 tys. zł, tj. o 3,0% w porównaniu do końca 2019 r.

Kredyty i pożyczki brutto wyceniane wg zamortyzowanego kosztu

Kredyty i pożyczki brutto wyceniane wg zamortyzowanego kosztu

Wartość kredytów i pożyczek brutto udzielonych Klientom indywidualnym wyniosła na koniec 2020 r. 33 802 097 tys. zł (wzrost o 3 804 572 tys. zł, tj. o 12,7% w porównaniu do końca 2019 r.). Ich udział w portfelu kredytowym wycenianym według zamortyzowanego kosztu w analizowanym okresie wyniósł 43,7% (+3,8 p.p. w porównaniu do końca 2019 r.). Ponad dwie trzecie (66,7%) zaangażowania kredytowego Klientów indywidualnych stanowią kredyty na nieruchomości, które na koniec 2020 r. wyniosły 22 559 727 tys. zł. W strukturze kredytów mieszkaniowych 78,4% to kredyty udzielone w PLN, natomiast 21,4% to kredyty udzielone w CHF (w porównaniu do końca grudnia 2019 r. udział CHF spadł o 4,7 p.p.).

Wartość portfela kredytów i pożyczek brutto udzielonych podmiotom gospodarczym (z wyłączeniem rolników) wyniosła 30 554 320 tys. zł (spadek o 1 078 287 tys. zł, tj. o 3,4% w porównaniu do końca 2019 r.). Ich udział w analizowanym portfelu kredytowym na koniec 2020 r. wyniósł 39,5% i spadł o 2,6 p.p. wobec końca 2019 r. Niemal połowę tego portfela (45,3%) stanowią kredyty o charakterze bieżącym. Od II kwartału 2020 r. widoczne stało się ograniczenie popytu na kredyt ze strony podmiotów gospodarczych oraz spadek udziału finansowania o charakterze bieżącym (-5,3 p.p. w porównaniu do końca 2019 r.).

Wolumen kredytów udzielonych rolnikom indywidualnym na koniec 2020 r. wyniósł 8 118 713 tys. zł, odnotowując spadek o 7,0%, w stosunku do grudnia 2019 r.

Wartość należności leasingowych wyniosła 4 112 460 tys. zł (wzrost o 2,9% w porównaniu do końca 2019 r). Ich udział w portfelu kredytowym wycenianym według zamortyzowanego kosztu w analizowanym okresie wyniósł 5,3% (bez zmian w porównaniu do końca 2019 r.).

Wolumen kredytów udzielonych nie bankowym podmiotom finansowym oraz instytucjom sektora budżetowego wyniósł łącznie 696 484 tys. zł, pozostając na poziomie zbliżonym do grudnia 2019 r. (706 436 tys. zł).

Wskaźnik udziału ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości w kredytach i pożyczkach brutto udzielonych Klientom i wycenianych według zamortyzowanego kosztu wyniósł 5,4% na koniec 2020 r. i nieznacznie (-0,3 p.p.) spadł w porównaniu do końca 2019 r.

Wartość posiadanych zabezpieczeń dla kredytów Klientów na koniec 2020 r. wyniosła 2 649 256 tys. zł. Szczegółowe informacje na temat posiadanych zabezpieczeń zawarte są w Nocie nr 56.2. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BNP Paribas Bank Polska S.A. za okres 12 miesięcy zakończony 31.12.2020 r.

W grudniu 2017 r. Bank dokonał transakcji sekurytyzacji portfela kredytów gotówkowych i samochodowych. Zawarta transakcja jest sekurytyzacją tradycyjną polegającą na przeniesieniu prawa własności sekurytyzowanych wierzytelności na rzecz spółki BGZ Poland ABS1 DAC (SPV) z siedzibą w Irlandii. Okres rewolwingowy wynosił 24 miesiące i zakończył się w grudniu 2019 r. Od stycznia 2020 r. transakcja podlega amortyzacji.

W wyniku sekurytyzacji Bank uzyskał finansowanie działalności w zamian za oddanie praw do przyszłych przepływów wynikających z sekurytyzowanego portfela kredytów o wartości wynoszącej na 22.11.2017 r. (tzw. cut-off) 2 300 471 tys. zł. Maksymalny termin pełnego wykupu obligacji i spłaty pożyczki to 27.04.2032 r.

SPV wyemitowała na bazie sekurytyzowanych aktywów obligacje o łącznej wartości 2 180 850 tys. zł i otrzymała pożyczkę w wysokości 119 621 tys. zł, które zostały zabezpieczone poprzez zastaw rejestrowy na prawach do przepływów pieniężnych z sekurytyzowanych aktywów. Na koniec grudnia 2020 r. wartość obligacji i pożyczki wynosiła łącznie 1 390 318 tys. zł.

Główną korzyścią przeprowadzonej transakcji jest pozytywny wpływ na wskaźniki adekwatności kapitałowej oraz poprawa płynności i dywersyfikacja źródeł finansowania.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego. W związku z powyższym Bank rozpoznaje sekurytyzowane aktywa w pozycji Kredyty i pożyczki udzielone Klientom na 31 grudnia 2020 r. według wartości netto 1 393 049 tys. zł.

Bank pełni funkcję serwisera w przedmiotowej transakcji.

W 2020 r. na transakcję miały wpływ czynniki związane ze skutkami epidemii koronawirusa. Z jednej strony na wartość przepływów i przyszłych przepływów w transakcji wpływały odroczenia spłat rat kredytowych udzielane od 19 marca 2020 r. przez Bank w celu złagodzenia ewentualnych negatywnych skutków związanych z epidemią koronawirusa oraz wynikające z Ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19.

Z drugiej strony wpływ miały również decyzje Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu podstawowych stóp procentowych NBP, w szczególności stopy referencyjnej do 0,1% w dniu 29 maja 2020 r., które skutkowały obniżeniem maksymalnego oprocentowania kredytów i pożyczek a także spadek rynkowych stawek WIBOR.

W chwili obecnej nie jest możliwe precyzyjne oszacowanie przez Bank wpływu epidemii koronawirusa na tę transakcję, w szczególności związanego z ewentualnym długotrwałym pogorszeniem sytuacji kredytobiorców.

Według stanu na 31 grudnia 2020 r. łączna wartość zobowiązań Grupy wynosiła 107 546 761 tys. zł i była o 8 752 002 tys. zł, tj. o 8,9% wyższa niż na koniec 2019 r. Udział zobowiązań w sumie zobowiązań i kapitału własnego Grupy wyniósł w analizowanym okresie 89,9% (+0,1 p.p. w porównaniu do końca 2019 r.).

Największymi zmianami w strukturze zobowiązań w 2020 r. był spadek udziału zobowiązań wobec Klientów, jak również wzrost udziału pozycji takich jak: zobowiązania podporządkowane, zobowiązania wobec banków, korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej oraz pochodne instrumenty finansowe.

W strukturze zobowiązań dominują zobowiązania wobec Klientów. Ich udział na koniec 2020 r. wyniósł 83,7% i obniżył się w porównaniu do końca 2019 r. o 3,5 p.p. W ujęciu wartościowym wolumen tych zobowiązań zwiększył się o 3 916 020 tys. zł, tj. o 4,5% w porównaniu do grudnia 2019 r. i wyniósł 90 051 004 tys. zł. Wzrost ten miał miejsce pomimo obniżenia stóp procentowych NBP niemal do zera, skutkującego obniżeniem oprocentowania depozytów bankowych.

Spadek udziału w sumie zobowiązań o 1,0 p.p. do poziomu 1,2% odnotowały również zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych. Ich wartość wyniosła 1 318 380 tys. zł i była o 860 672 tys. zł niższa w porównaniu do końca 2019 r. (o 39,5%), w rezultacie rozpoczęcia amortyzacji transakcji sekuratyzacyjnej od stycznia 2020 r.

W porównaniu do końca 2019 r. największy wzrost udziału w sumie zobowiązań odnotowano w przypadku zobowiązań podporządkowanych (+2,1 p.p., do poziomu 4%). Na koniec 2020 r. wyniosły one 4 306 539 tys. zł (wzrost o 2 424 475 tys. zł, tj. o 128,8% przede wszystkim w efekcie zawartej 7 grudnia 2020 r. z BNP Paribas S.A. umowy nieodnawialnej pożyczki podporządkowanej w kwocie 2 300 000 tys. zł.

Kapitały własne według stanu na 31 grudnia 2020 r. wyniosły 12 030 527 tys. zł i wzrosły w porównaniu do 31 grudnia 2019 r. o 7,8% tj. o 871 144 tys. zł. Udział kapitału własnego razem w sumie zobowiązań i kapitału własnego Grupy wyniósł na koniec 2020 r. 10,1% (wobec 10,1% na koniec ubiegłego roku).

Na koniec 2020 r. zobowiązania wobec Klientów wynosiły 90 051 004 tys. zł i były wyższe o 3 916 020 tys. zł, tj. o 4,5% w porównaniu do końca 2019 r., pomimo istotnego spadku oprocentowań depozytów bankowych w rezultacie obniżek stóp procentowych do poziomu bliskiego zeru.

W układzie podmiotowym wzrost dotyczył przede wszystkim zobowiązań wobec podmiotów gospodarczych (stan na koniec 2020 r.: 43 677 506 tys. zł), których wolumen zwiększył się o 3 338 720 tys. zł, tj. o 8,3% w porównaniu do stanu na koniec 2019 r. (w tym głównie w depozytach bieżących, wzrost o 10 982 354 tys. zł, tj. o 37,6%, przy spadku depozytów terminowych). Udział tego segmentu w strukturze zobowiązań wobec Klientów ogółem wzrósł do 48,5% wobec 46,8% na koniec grudnia 2019 r.

Przyrost wolumenów został również odnotowany w przypadku depozytów Klientów indywidualnych, których stan na koniec 2020 r. wynosił 43 578 829 tys. zł i był o 1 228 371 tys. zł, tj. o 2,9% wyższy w porównaniu do stanu na koniec 2019 r. Jednocześnie udział depozytów Klientów indywidualnych w strukturze zobowiązań wobec Klientów ogółem obniżył się do poziomu 48,4% wobec 49,2% na koniec 2019 r.

Spadek został odnotowany w przypadku depozytów niebankowych podmiotów finansowych (na koniec 2020 r. wyniosły one 1 528 698 tys. zł, tj. o 915 094 tys. zł, czyli 37,4% mniej niż na koniec 2019 r.).

Wolumen depozytów instytucji sektora budżetowego wzrósł o 264 023 tys. zł (tj. o 26,4%, do poziomu 1 265 971 tys. zł na koniec 2020 r.).

Zobowiązania wobec Klientów – struktura podmiotowa na 31.12.2020 r.

Zobowiązania wobec Klientów – struktura podmiotowa na 31.12.2019 r.

Udział rachunków bieżących w strukturze zobowiązań wobec Klientów ogółem wyniósł na koniec 2020 r. 87,2%, odnotowując wzrost o 20,2 p.p. w porównaniu do końca 2019 r. Środki zdeponowane na rachunkach bieżących wyniosły 78 495 305 tys. zł i zwiększyły się o 20 816 888 tys. zł, tj. o 36,1%. Wzrost ten dotyczył wszystkich grup Klientów: podmiotów gospodarczych (+10 982 354 tys. zł, tj. o 37,6%), Klientów indywidualnych (+8 551 216 tys. zł, tj. o 31,4%), niebankowych podmiotów gospodarczych (+959 776 tys. zł, tj. o 255,8%) oraz instytucji sektora budżetowego (+323 542 tys. zł, tj. o 41,1%).

Udział depozytów terminowych w strukturze zobowiązań wobec Klientów w analizowanym okresie wyniósł 11,5% i spadł o 20,2 p.p. w porównaniu do końca 2019 r. Wartościowo lokaty terminowe spadły o 16 987 688 tys. zł, tj. o 62,1% w porównaniu do grudnia 2019 r. i osiągnęły poziom 10 384 101 tys. zł. Spadek ten dotyczył przede wszystkim podmiotów gospodarczych oraz Klientów indywidualnych (odpowiednio o: 7 613 148 tys. zł oraz 7 426 320 tys. zł).

Udział innych zobowiązań w strukturze zobowiązań wobec Klientów wyniósł 1,3% (bez zmian w porównaniu do grudnia 2019 r.). Ich wolumen wyniósł 1 171 598 tys. zł.

Strukturę terytorialną zobowiązań wobec Klientów Banku na koniec 2020 r. według głównych regionów, w ujęciu zarządczym, przedstawiono poniżej.

Według stanu na koniec 2020 r. kapitał własny Grupy wyniósł 12 030 527 tys. zł i był o 871 144 tys. zł, tj. o 7,8% wyższy niż na koniec 2019 r.

Zgodnie z Uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BNP Paribas Bank Polska S.A. z dnia 29 czerwca 2020 r. cały zysk Banku za rok 2019, w kwocie 628 696 tys. zł, przeznaczony został na kapitał rezerwowy. Dodatkowo na wzrost wartości kapitału własnego wpłynęła poprawa kapitału z aktualizacji wyceny (o 130 582 tys. zł w porównaniu do końca 2019 r.).

Poniższa tabela przedstawia wartość pozycji zobowiązań udzielonych i otrzymanych.

Kwota udzielonych zobowiązań długoterminowych według stanu na 31.12.2020 r. wynosi 15 903 598 tys. zł (31.12.2019 r. wynosiła 14 049 630 tys. zł), natomiast otrzymanych zobowiązań długoterminowych według stanu na 31.12.2020 r. wynosiła 20 249 636 tys. zł (31.12.2019 r. wynosiła 18 515 956 tys. zł).