Raport roczny 2019

Sprawozdanie z sytuacji finansowej

Aktywa

Suma bilansowa Banku według stanu na koniec grudnia 2019 r. wyniosła 106 592 130 tys. zł i była niższa o 219 528 tys. zł, tj. o 0,2%, w porównaniu do końca grudnia 2018 r.

Zmiana ta wynikała głównie z realizacji w dniu 28 czerwca 2019 r. transakcji sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa Banku przeznaczonej do prowadzenia działalności faktoringowej na rzecz BGŻ BNP Paribas Faktoring Sp. z o.o., w wyniku której Bank przeniósł na spółkę faktoringową aktywa w kwocie 1 658 174 tys. zł (szczegółowy opis transakcji zawarty jest w Rozdziale „2.7 Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa” Jednostkowego sprawozdania finansowego BNP Paribas Bank Polska S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2019 r.).

Drugim czynnikiem wpływającym na spadek wielkości aktywów Banku jest proces optymalizacji bilansu związany m.in. z istotną zmianą (poprawą) pozycji płynnościowej jaka miała miejsce w wyniku nabycia Podstawowej Działalności Raiffeisen Bank Polska S.A. w dniu 31 października 2018 r. Prowadzona optymalizacja bazy depozytowej Banku pozwala na poprawę realizowanej marży odsetkowej.

zmiana
w tys. zł 31.12.2019 31.12.2018 tys. zł %
Kasa i środki w Banku Centralnym 4 658 142 2 897 113 1 761 029 60,8%
Należności od banków 526 595 791 071 (264 476) (33,4%)
Pochodne instrumenty finansowe 800 886 715 671 85 215 11,9%
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczającej 228 120 130 405 97 715 74,9%
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu 68 651 562 68 870 918 (219 356) (0,3%)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg wartości godziwej przez rachunek zysków i strat 1 974 396 2 416 249 (441 853) (18,3%)
Papiery wartościowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu 17 916 645 11 939 238 5 977 407 50,1%
Instrumenty finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez rachunek zysków i strat 241 427 203 813 37 614 18,5%
Papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody 7 953 358 15 875 339 (7 921 981) (49,9%)
Inwestycje w jednostkach zależnych 152 512 142 258 10 254 7,2%
Wartości niematerialne 519 124 520 108 (984) (0,2%)
Rzeczowe aktywa trwałe 1 214 434 499 307 715 127 143,2%
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 844 049 920 286 (76 237) (8,3%)
Inne aktywa 910 880 889 882 20 998 2,4%
Aktywa razem 106 592 130 106 811 658 (219 528) (0,2%)

Struktura aktywów Banku w porównaniu do końca 2018 r. uległa niewielkim zmianom. Najważniejsze to spadek udziału kredytów i pożyczek udzielonych klientom (sumy portfeli wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wg wartości godziwej) o -0,5 p.p., oraz spadek udziału papierów wartościowych i instrumentów finansowych (-1,7 p.p.). Dotyczył on papierów wartościowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody (-7,4 p.p.) przy jednoczesnym wzroście udziału papierów wartościowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu (+5,6 p.p.).

W strukturze aktywów dominują kredyty i pożyczki udzielone klientom, których udział stanowił 66,3% wszystkich aktywów na koniec grudnia 2019 r. w porównaniu do 66,7% na koniec 2018 r. W ujęciu wartościowym wolumen kredytów i pożyczek netto spadł o 661 209 tys. zł, tj. o 0,9% (bez uwzględnienia wspomnianej powyżej sprzedaży działalności faktoringowej dynamika wyniosłaby +1,1%).

Drugą, co do wielkości pozycją aktywów były papiery wartościowe oraz instrumenty finansowe, które stanowiły 24,5% sumy bilansowej na koniec 2019 r. (na koniec 2018 r.: 26,7%). W 2019 r. ich wartość spadła o 1 906 960 tys. zł, czyli o 6,8%, przede wszystkim w rezultacie zmniejszenia portfela obligacji skarbowych emitowanych przez instytucje rządowe szczebla centralnego zaliczanych do papierów wartościowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Jednocześnie z powyższymi zmianami nastąpił wzrost udziału pozycji Kasa i środki w Banku Centralnym z 2,7% do 4,4%, która wartościowo wzrosła o 1 761 029 tys. zł, tj. o 60,8%, głównie w pozycji rachunek w NBP.

Portfel kredytowy

Struktura i jakość portfela kredytowego

Na koniec grudnia 2019 r. kredyty i pożyczki brutto udzielone klientom (suma portfeli wycenianych wg zamortyzowanego kosztu i wg wartości godziwej) wyniosły 73 921 953 tys. zł i wzrosły o 504 434 tys. zł, tj. o 0,7% w porównaniu do końca 2018 r.

31.12.2019 31.12.2018
w tys. zł tys. zł udział % tys. zł udział %
Podmioty gospodarcze z wyłączeniem rolników 31 117 618 43,3% 33 521 398 46,6%
Rolnicy 8 732 840 12,2% 8 681 538 12,1%
Klienci indywidualni 29 997 525 41,8% 27 000 114 37,6%
kredyty na nieruchomości 18 526 757 25,8% 16 054 648 22,3%
złotowe 13 634 997 19,0% 10 828 584 15,1%
walutowe 4 891 760 6,8% 5 226 064 7,3%
kredyty gotówkowe 7 404 864 10,3% 7 150 386 9,9%
pozostałe kredyty detaliczne 4 065 904 5,7% 3 795 080 5,3%
Należności leasingowe 1 250 960 1,7% 1 805 600 2,5%
Sektor budżetowy 129 915 0,2% 190 073 0,3%
Niebankowe podmioty finansowe 576 531 0,8% 687 244 1,0%
Kredyty i pożyczki brutto 71 805 389 100,0% 71 885 967 100,0%

W ramach portfela wycenianego wg zamortyzowanego kosztu udział kredytów i pożyczek udzielonych podmiotom gospodarczym z wyłączeniem rolników (31 117 618 tys. zł na koniec 2018 r.) spadł o 3,3 p.p. i wynosi 43,3%. Kredyty dla klientów indywidualnych (29 997 525 tys. zł) stanowią 41,8% przy czym ponad połowa tego portfela to kredyty na nieruchomości (18 526 757 tys. zł), które stanowią 25,8% całego portfela wycenianego wg zamortyzowanego kosztu (wzrost o 3,5 p.p. w porównaniu do końca 2018 r.). Na trzecim miejscu pozostają kredyty dla rolników (8 732 840 tys. zł) z udziałem w całym portfelu (12,1%) zbliżonym do końca 2018 r. (12,1%).

Kredyty i pożyczki brutto wyceniane wg zamortyzowanego kosztu – struktura na 31.12.2019 r.

Kredyty i pożyczki brutto wyceniane wg zamortyzowanego kosztu – struktura na 31.12.2018 r.

31.12.2019 31.12.2018
tys. zł Razem
brutto
w tym:
z utratą wartości
udział % Razem
brutto
w tym:
z utratą wartości
udział %
Kredyty instytucjonalne z wyłączeniem rolników 31 824 064 1 960 187 6,2% 34 398 715 2 205 492 6,4%
Rolnicy 8 732 840 768 651 8,8% 8 681 538 586 234 6,8%
Klienci indywidualni 29 997 525 1 332 616 4,4% 27 000 114 1 222 939 4,5%
kredyty na nieruchomości 18 526 757 523 852 2,8% 16 054 648 528 972 3,3%
złotowe 13 634 997 218 053 1,6% 10 828 584 206 162 1,9%
walutowe 4 891 760 305 799 6,3% 5 226 064 322 810 6,2%
kredyty gotówkowe 7 404 864 607 222 8,2% 7 150 386 515 816 7,2%
pozostałe kredyty detaliczne 4 065 904 201 542 5,0% 3 795 080 178 151 4,7%
Należności leasingowe 1 250 960 169 340 13,5% 1 805 600 120 690 6,7%
Kredyty i pożyczki brutto 71 805 389 4 230 794 5,9% 71 885 967 4 135 355 5,8%

Wskaźnik udziału ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości w kredytach i pożyczkach brutto udzielonych klientom i wycenianych wg zamortyzowanego kosztu wyniósł 5,9% na koniec 2019 r. wobec 5,8% na koniec 2018 r.

zmiana
w tys. zł 31.12.2019 31.12.2018 tys. zł %
Kredyty i pożyczki brutto udzielone klientom, razem 71 805 389 71 885 967 (80 578) (0,1%)
Odpisy na należności (3 153 827) (3 015 049) (138 778) 4,6%
Kredyty i pożyczki netto udzielone klientom, razem 68 651 562 68 870 918 (219 356) (0,3%)
Ekspozycje bez przesłanek utraty wartości
Zaangażowanie bilansowe brutto 67 574 595 50 852 116 16 722 479 32,9%
Odpis (896 674) (278 626) (618 048) 221,8%
Zaangażowanie bilansowe netto 66 677 921 50 573 490 16 104 431 31,8%
Ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości (faza 3)
Zaangażowanie bilansowe brutto 4 230 794 4 135 355 95 439 2,3%
Odpis z tytułu utraty wartości (2 257 153) (2 027 337) (229 816) 11,3%
Zaangażowanie bilansowe netto 1 973 641 2 108 018 (134 377) (6,4%)
Wskaźniki
Udział ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości w portfelu brutto 5,9% 5,8% 0,1 p.p.
Pokrycie odpisami ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości (53,4%) (49,0%) (4,3 p.p.)

W grudniu 2017 r. Bank dokonał transakcji sekurytyzacji portfela kredytów gotówkowych i samochodowych. Zawarta transakcja jest sekurytyzacją tradycyjną polegającą na przeniesieniu prawa własności sekurytyzowanych wierzytelności na rzecz spółki SPV (BGŻ Poland ABS1 DAC z siedzibą w Irlandii). Okres rewolwingowy wynosi 24 miesiące.

SPV wyemitowała na bazie sekurytyzowanych aktywów obligacje o łącznej wartości 2 180 850 tys. zł i otrzymała pożyczkę w wysokości 119 621 tys. zł, które zostały zabezpieczone poprzez zastaw rejestrowy na prawach do przepływów pieniężnych z sekurytyzowanych aktywów.

W wyniku sekurytyzacji Bank uzyskał finansowanie działalności w zamian za oddanie praw do przyszłych przepływów wynikających z sekurytyzowanego portfela kredytów o wartości na dzień 22.11.2017 r. (tzw. cut-off) 2 300 471 tys. zł. Maksymalny termin pełnego wykupu obligacji i spłaty pożyczki to 27.04.2032 r.

Główną korzyścią przeprowadzonej transakcji jest pozytywny wpływ na wskaźniki adekwatności kapitałowej oraz poprawa płynności i dywersyfikacja źródeł finansowania.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego. W związku z powyższym Bank rozpoznaje sekurytyzowane aktywa w pozycji Kredyty i pożyczki udzielone klientom na 31.12.2019 r. według wartości netto 2 247 024 tys. zł.

Zobowiązania i kapitał własny

Według stanu na koniec grudnia 2019 r. łączna wartość zobowiązań Banku wynosiła 95 407 828 tys. zł i była o 832 268 tys. zł, tj. o 0,9% niższa niż na koniec 2018 r.

Udział zobowiązań w sumie zobowiązań i kapitału własnego Banku spadł w porównaniu z końcem 2018 r. o 0,6 p.p. i wyniósł 89,5%.

Najistotniejszą zmianą w strukturze zobowiązań w 2019 r. był spadek udziału zobowiązań wobec klientów i zobowiązań wobec banków oraz wyodrębnienie, zgodnie z MSSF 16, zobowiązań z tytułu leasingu.

W strukturze zobowiązań dominują zobowiązania wobec klientów. Ich udział na koniec 2019 r. wyniósł 92,7% i spadł w porównaniu do końca 2018 r. o 0,3 p.p. W ujęciu wartościowym wolumen tych zobowiązań zmniejszył się o 1 061 230 tys. zł, tj. o 1,2% w porównaniu do grudnia 2018 r. i wyniósł 88 445 327 tys. zł. Spadek ten jest w głównej mierze rezultatem polityki optymalizacji pozycji płynnościowej Grupy.

Spadek udziału w sumie zobowiązań o 0,6 p.p. do poziomu 1,1% odnotowały także zobowiązania wobec banków. Ich wartość wyniosła 1 018 776 tys. zł i była o 571 159 tys. zł niższa niż na koniec 2018 r. (tj. o 35,9%), głównie wskutek spadku zadłużenia z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych od banków oraz wycofania depozytów międzybankowych .

Kapitały własne według stanu na 31 grudnia 2019 r. wyniosły 11 184 302 tys. zł i wzrosły w porównaniu do 31 grudnia 2018 r. o 5,8% tj. o 612 740 tys. zł. Udział kapitału własnego razem w sumie zobowiązań i kapitału własnego Banku wyniósł na koniec 2019 r. 10,5% (wobec 9,9% na koniec poprzedniego roku).

zmiana
w tys. zł 31.12.2019 31.12.2018 tys. zł %
Zobowiązania wobec banków 1 018 776 1 589 935 (571 159) (35,9%)
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej 224 218 123 600 100 618 81,4%
Pochodne instrumenty finansowe 815 637 783 818 31 819 4,1%
Zobowiązania wobec klientów 88 445 327 89 506 557 (1 061 230) (1,2%)
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 1 882 064 1 875 769 6 295 0,3%
Zobowiązania podporządkowane 1 852 051 1 801 154 50 897 2,8%
Pozostałe zobowiązania 601 157 0 601 157 x
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego 38 061 123 464 (85 403) (69,2%)
Rezerwy 530 537 435 799 94 738 21,7%
Zobowiązania razem 95 407 828 96 240 096 (832 268) (0,9%)
Kapitał akcyjny 147 419 147 419 0 0,0%
Kapitał zapasowy 9 110 976 9 111 033 (57) (0,0%)
Pozostałe kapitały rezerwowe 1 572 757 1 208 018 364 739 30,2%
Kapitał z aktualizacji wyceny 125 240 141 139 (15 899) (11,3%)
Zyski zatrzymane 227 910 (36 047) 263 957 (732,3%)
wynik z lat ubiegłych (400 786) (400 786) 0 0,0%
wynik bieżącego okresu 628 696 364 739 263 957 72,4%
Kapitał własny razem 11 184 302 10 571 562 612 740 5,8%
Zobowiązania i kapitał własny razem 106 592 130 106 811 658 (219 528) (0,2%)

Zobowiązania wobec klientów

Na koniec grudnia 2019 r. zobowiązania wobec klientów wynosiły 88 445 327 tys. zł i były niższe o 1 061 230 tys. zł, tj. o 1,2% w porównaniu do końca 2018 r., co jest głównie rezultatem realizacji polityki optymalizacji bazy depozytowej Banku.

W układzie podmiotowym spadek dotyczył przede wszystkim klientów indywidualnych, których wolumen zmniejszył się o 2 399 464 tys. zł, tj. o 5,4% r/r (w tym głównie w depozytach terminowych). Udział tego segmentu w strukturze zobowiązań wobec klientów ogółem obniżył się do 47,8% wobec 49,9% na koniec grudnia 2018 r.

Spadek został odnotowany również w depozytach niebankowych podmiotów finansowych o 1 626 143 tys. zł (tj. o 25% r/r) oraz wolumenu instytucji sektora budżetowego o 44 912 tys. zł (tj. o 4,3%).
Wolumen depozytów podmiotów gospodarczych wynosił 40 291 290 tys. zł i zwiększył się o 3 008 289 tys. zł, tj. o 8,1%. Jednocześnie ich udział w strukturze zobowiązań wobec klientów ogółem zwiększył się do poziomu 45,6% wobec 41,7% na koniec grudnia 2018 r.

Zobowiązania wobec klientów – struktura na 31.12.2019 r.

Zobowiązania wobec klientów – struktura na 31.12.2018 r.

Udział rachunków bieżących w strukturze zobowiązań wobec klientów ogółem wyniósł na koniec grudnia 2019 r. 65,3%, odnotowując wzrost o 3,1 p.p. w porównaniu do końca 2018 r. Środki zdeponowane na rachunkach bieżących wyniosły 57 776 140 tys. zł i zwiększyły się o 2 140 667 tys. zł, tj. o 3,8%. Było to głównie rezultatem wzrostu wolumenu w segmencie podmiotów gospodarczych (o 3 241 496 tys. zł, +12,5% wobec stanu na koniec 2018 r.), pokrywającego spadek poziomu wolumenów zgromadzonych na rachunkach klientów detalicznych (odpowiednio o 346 991 tys. zł oraz niebankowych podmiotów finansowych (o 820 726 tys. zł).

Udział depozytów terminowych w strukturze zobowiązań wobec klientów w analizowanym okresie wyniósł 31,0% i spadł o 2,8 p.p. w porównaniu do końca 2018 r. Wartościowo lokaty terminowe spadły o 2 836 927 tys. zł, tj. o 9,4% w porównaniu do grudnia 2018 r. i osiągnęły poziom 27 402 201 tys. zł. Spadek ten dotyczył przede wszystkim klientów indywidualnych oraz niebankowych podmiotów finansowych (zmniejszenie wolumenu odpowiednio o: 2 024 896 tys. zł, 791 587 tys. zł).

Udział innych zobowiązań w strukturze zobowiązań wobec klientów wyniósł 1,1% (spadek o 0,4 p.p. wobec grudnia 2018 r.). Ich wolumen wyniósł 968 413 tys. zł.

31.12.2019 31.12.2018
tys. zł udział % tys. zł udział %
Rachunki bieżące 57 776 140 65,3% 55 635 473 62,1%
Depozyty terminowe 27 402 201 31,0% 30 239 128 33,8%
Kredyty i pożyczki otrzymane 2 298 573 2,6% 2 298 995 2,6%
Inne zobowiązania 968 413 1,1% 1 332 961 1,5%
Zobowiązania wobec klientów 88 445 327 100,0% 89 506 557 100,0%

Kapitał własny

Według stanu na koniec grudnia 2019 r. kapitał własny Banku wyniósł 11 184 302 tys. zł i był o 612 740 tys. zł, tj. o 5,8% wyższy niż na koniec 2018 r.

Zgodnie z Uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BNP Paribas Bank Polska S.A. z dnia 27 czerwca 2019 r. cały zysk netto Banku za rok 2018, w kwocie 364 739 tys. zł, został przeznaczony na kapitał rezerwowy.

Wyniki wyszukiwania