Grupa tworzy rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne („odprawy”), zgodnie z MSR 19. Rezerwa na odprawy wyliczana jest metodą aktuarialną prognozowanych uprawnień jednostkowych (ang. Projected Unit Credit) przez niezależnego aktuariusza jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Grupy wobec pracowników według stanu zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji. Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno co do warunków makroekonomicznych jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych. Podstawą do obliczenia rezerwy dla pracowników jest przewidywana kwota odprawy, jaką Grupa zobowiązuje się wypłacić na podstawie Regulaminu Wynagradzania obowiązującego w Grupie. Przewidywana kwota odprawy obliczana jest, jako iloczyn następujących czynników:
Obliczona w powyższy sposób kwota jest dyskontowana aktuarialnie na dzień zakończenia roku. Zgodnie z wymogami MSR 19 stopa dyskonta finansowego dla obliczenia wartości bieżącej zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych, ustalana jest na podstawie rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych, których waluta i termin wykupu są zbieżne z walutą i szacunkowym terminem realizacji zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych. Dyskonto aktuarialne oznacza iloczyn dyskonta finansowego, prawdopodobieństwa dotrwania danej osoby do momentu wypłaty odprawy, jako pracownika Grupy i prawdopodobieństwa warunkującego wypłatę świadczenia (np. prawdopodobieństwa inwalidztwa). Kwota rocznych odpisów oraz prawdopodobieństwo obliczane są na bazie modeli, w których wzięte są pod uwagę trzy następujące ryzyka:
Możliwość zwolnienia się z pracy przez pracownika szacowana jest z zastosowaniem rozkładu prawdopodobieństwa, przy uwzględnieniu danych statystycznych Grupy. Prawdopodobieństwo zwolnienia się pracownika jest uzależnione od wieku pracownika i jest stałe w ciągu każdego roku pracy. Ryzyko śmierci oraz inwalidztwa oszacowane zostało na podstawie analizy najnowszych danych statystycznych z polskich tabel trwania życia dla mężczyzn i dla kobiet oraz danych historycznych, publikowanych przez GUS i ZUS.
Rezerwa będąca efektem wyceny aktuarialnej aktualizowana jest w okresach rocznych na podstawie wyceny niezależnego aktuariusza, a w okresach kwartalnych, na podstawie prognoz kwartalnych.
Poniższa tabela prezentuje, jaki wpływ na zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych i pośmiertnych miałyby zmiany w odpowiednich założeniach aktuarialnych o 1 punkt procentowy na dzień 31.12.2019 r. oraz 31.12.2018 r.
Analiza wrażliwości | wzrost o 1 punkt procentowy |
spadek o 1 punkt procentowy |
31.12.2019 | ||
stopa dyskontowa | (1 753) | 2 097 |
stopa wzrostu wynagrodzeń | 2 052 | (1 752) |
31.12.2018 | ||
stopa dyskontowa | (1 457) | 1 736 |
stopa wzrostu wynagrodzeń | 1 724 | (1 474) |
Poniższa tabela przedstawia uzgodnienie bilansu otwarcia z bilansem zamknięcia wartości bieżącej zobowiązań z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych i pośmiertnych:
Wartość bieżąca zobowiązań z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych i pośmiertnych | 31.12.2019 | 31.12.2018 |
---|---|---|
Wartość na początek okresu | 14 703 | 12 940 |
koszty bieżącego zatrudnienia | 1 460 | 1 315 |
odsetki netto od zobowiązania netto | 350 | 407 |
zyski lub straty aktuarialne | 952 | 1 118 |
koszty przeszłego zatrudnienia | (460) | (4 073) |
wypłacone świadczenia | (708) | (789) |
transfery pracowników (emigracje) | (88) | (83) |
transfery pracowników (imigracje) | – | 3 868 |
Wartość na koniec okresu | 16 209 | 14 703 |