Wyniki sektora bankowego

O wzroście wyniku netto sektora bankowego przesądził wzrost całkowitych przychodów netto z działalności operacyjnej o 6,3 mld zł, tj. 9,8% r/r. Na ich zwiększenie decydujący wpływ miała poprawa wyniku odsetkowego (o 4,4 mld zł, tj. również o 9,8% r/r), która wynikała ze znacznie większego wzrostu w ujęciu wartościowym przychodów odsetkowych niż kosztów odsetkowych. Pozytywny wpływ na zmianę przychodów sektora r/r miały również wzrost wyniku prowizyjnego o 1,0 mld zł (8,3% r/r), przychodów z tytułu dywidend o 0,6 mld zł (tj. 41,4%) oraz pozostałych przychodów operacyjnych o 0,3 mld zł (tj. 4,6% r/r).

Istotną negatywną kontrybucję do zmiany wyniku netto sektora r/r miał natomiast wzrost bazy kosztowej sektora o 2,9 mld zł, tj. 8,0% r/r. Wynikał on głównie z dwukrotnego wzrostu składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków BFG (co przełożyło się na zwiększenie się kosztów BFG ogółem o ponad ¼ r/r), oraz wzrostu wynagrodzeń w sektorze bankowym.

Dodatkowo, zwiększeniu bazy kosztowej sektora towarzyszyło wyraźne pogorszenie wyniku z tytułu utraty wartości aktywów oraz pozostałych rezerw (wzrost o 1,2 mld zł, tj. o 11,8% r/r), związane przed wszystkim z utworzeniem przez część banków znaczących rezerw na ryzyko prawne, związane z portfelem walutowych kredytów mieszkaniowych.

Kondycja sektora bankowego w 2019 r. pozostała stabilna, a osiągnięte wyniki – pomimo wystąpienia negatywnych czynników, przede wszystkim ze sfery regulacyjnej – okazały się dobre.

Poziom kredytów dla klientów niebędących bankami osiągnął wartość 1 303 mld zł i był o 62 mld zł wyższy niż w roku poprzednim, przy wynoszącej 5,0% dynamice r/r. Wzrost ten był niższy od odnotowanego w 2018 r. (7,1%), co było spowodowane spadkiem dynamiki kredytów dla niefinansowych podmiotów gospodarczych.

Wzrost kredytów dla niefinansowych podmiotów gospodarczych znacząco wyhamował i osiągnął jedynie 1,8% przy 6,8% w roku 2018, co było najniższym wzrostem w analizowanym okresie od 2015 r. Zahamowanie tempa wzrostu kredytów miało miejsce w drugiej połowie 2019 r., co było spowodowane rosnącą obawą spowolnienia gospodarczego.

Kredyty dla klientów indywidualnych wzrosły 7,0% r/r, co było poziomem nieznacznie niższym niż w roku 2018 (7,5%). Niższy wzrost był spowodowany znacznie szybszym spadkiem salda walutowych kredytów mieszkaniowych w roku 2019 niż w 2018 r. Pomijając wpływ walutowych kredytów mieszkaniowych, nominalny wzrost kredytów dla klientów indywidualnych osiągnął poziom 50 mld zł i był o 5 mld zł wyższy niż w roku ubiegłym, przy porównywalnej dynamice procentowej (10,6% w roku 2019 wobec 10,5% w roku 2018). Kategorią wpływającą na dynamikę kredytów dla klientów indywidualnych były złotowe kredyty na nieruchomości, które wzrosły nominalnie o 35 mld zł i osiągnęły poziom 326 mld zł, zwiększając dynamikę r/r z 11,6% w 2018 r. do 12,2% w 2019 r. Według danych BIK wartość nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych wzrosła w stosunku do poprzedniego roku o 14,9% i wyniosła 65 mld zł. Czynnikami wpływającymi na tak wysoką sprzedaż były rosnące dochody gospodarstw domowych i rekordowo niskie bezrobocie, utrzymujący się niski poziom stóp procentowych oraz wzrost cen nieruchomości.

Nominalny wzrost zadłużenia z tytułu kredytów konsumpcyjnych utrzymał się w roku 2019 na porównywalnym z 2018 r. poziomie 15 mld zł, ale ich dynamika spadła z 9,3% w 2018 r. do 8,4% w 2019 r. Nowa sprzedaż samych kredytów gotówkowych w 2019 r. wg BIK wyniosła aż 72 mld zł, ale w prawie połowie miały one charakter konsolidacyjny, co przełożyło się w ograniczonym stopniu na wzrost zadłużenia z tytułu kredytów konsumpcyjnych ogółem w sektorze. Podobnie jak w przypadku złotowych kredytów mieszkaniowych czynnikami pozytywnie wpływającymi na sprzedaż kredytów konsumpcyjnych były wzrost płac i niskie bezrobocie. Kluczowe znaczenie miał jednak wspomniany nasilający się proces konsolidacji zadłużenia przez gospodarstwa domowe, wpływający m.in. na wzrost średniej kwoty nowo udzielonych kredytów konsumpcyjnych.

Stabilna sytuacja gospodarcza i awersja do ryzyka przełożyły się na 8,2% wzrost depozytów klientów niebędących bankami w 2019 r. Dynamika depozytów klientów indywidualnych wyniosła 9,3% r/r, co było poziomem nieznacznie niższym niż w roku ubiegłym (9,7% r/r). Wzrost ten był widoczny jedynie w kategorii depozytów bieżących, która zwiększyła się o 15,5%, przy spadku kategorii depozytów terminowych o 0,4%. Czynnikami mającymi wpływ na taką strukturę przyrostu depozytów klientów indywidualnych były utrzymujące się niskie stopy procentowe oraz dobra sytuacja płynnościowa banków, która przełożyła się na rekordowo niskie oferowane stawki oprocentowania. Depozyty niefinansowych podmiotów gospodarczych wzrosły nominalnie o 39 mld zł przy rosnącej dynamice z poziomu 6,2% w roku 2018 do 10,3% w roku 2019. Akumulacja oszczędności przez niefinansowe podmioty gospodarcze związana była z dobrą sytuacją gospodarczą, ale jednocześnie z ostrożnościowym podejściem do kwestii nowych inwestycji, widocznym szczególnie w drugiej połowie roku.

W roku 2019 Grupa Kapitałowa BNP Paribas Bank Polska utrzymała 6. pozycję pod względem aktywów wśród banków w Polsce. W kategorii kredytów dla klientów niebędących bankami udział Banku w sektorze wyniósł na koniec 2019 r. 5,6%. Pozycja Banku na rynku kredytowym była mocniejsza w sektorze niefinansowych podmiotów gospodarczych (pomimo braku w wyniku skonsolidowanym Grupy spółki faktoringowej) gdzie udział w rynku wyniósł 8,7% przy 4,7% udziale w rynku kredytów dla klientów indywidualnych. Udział Banku depozytach dla klientów niebędących bankami wyniósł 6,1%, przy wynoszącym 9,3% udziale w segmencie niefinansowych podmiotów gospodarczych i 5,0% udziale w segmencie depozytów klientów indywidualnych.